WAN dediğimiz şey giriş belgesinde de bahsettiğim gibi geniş coğrafi alana yayılan birbirinden coğrafi olarak uzak networkleri birbirine bağlayan veri iletim ağıdır. WAN’lar veri iletimi için genelde telefon firmalarının sağlamış olduğu altyapıyı kullanırlar.
WAN’ların genel karakteristiklerini şöyle sıralayabiliriz ;
- Birbirinden coğrafi olarak uzak cihazları birbirine bağlar.
- Genelde telefon şirketlerinin, halihazırdaki internet servis sağlayıcılarının altyapılarını kullanırlar.
- Bağlantı olarak birçok çeşit seri bağlantı tipi kullanırlar.
Aşağıdaki resimde uzaklıklara göre ve kullanıcıların bulunduğu konumlara göre network’un aldığı isimleri görebilirsiniz.
Bir WAN bir LAN dan birkaç şekilde farklılık gösterir. Mesela LAN’lar bir binanın içindeki bilgisayarları , serverları, workstationları birbirine bağlarken WAN değişik coğrafi bölgelerdeki cihazları , networkleri birbirine bağlar. Büyük ve birden çok şehirde ofisleri bulunan firmalar genellikle bu ofisleri arasında veri iletimi için WAN kullanırlar.
WAN’lar OSI referans modelinin fiziksel katmaninda yani Layer1 ve Datalink Katmaninda yani Layer2 de çalışırlar. Birbirinden uzakta olan LAN’ları birbirlerine bağlarlar.WAN’lar aynı zamanda routerlar ve switchler arasında ve destekledikleri LAN’lar arasında data paketleri ve framlerinin takas edilmesini sağlarlar.
Aşağıda sayacağım cihazlar genellikle WAN’larda kullanılan cihazlardır ;
- ROUTER’lar. Bu cihazlar WAN için gerekli arayüz portlarina sahiptirler ve bunun dışında sağladıkları çeşitli hizmetler de vardır.
- MODEM’ler Voice-Grade, CSU/DSU, T1/E1, TA/NT1, ISDN servislerini WAN’a sağlamak için gereklidir.
- Ve iletişim serverlari (communication servers) cevrimiçi ve çevrimdışı kullanıcı iletişimini sağlarlar.
WAN Data Link protokolleri data framelerinin single bir datalink uzerinde sistemler arasında nasıl taşınacağını tanımlarlar. Aynı zamanda bu protokoller Point to Point, multipoint ve FrameRelay gibi servisler üzerinden çalışmak içinde dizayn edilmiştir.
WAN’larında kendi çapında bir takım standartları vardır. Ve bu standartlar birtakım otoriteler tarafından belirlenmektedir. Bu otoritelerden bazıları :
- International Telecommunication Union-Telecommunication Standardization Sector
- International Organization for Standardization (ISO)
- Internet Engineering Task Force
- Electronic Industries Association
WAN’lar hakkinda bilmemiz temel bilgiler simdilik bu kadar.. Bir sonraki belgede routerlar hakkında bilgi vereceğim böylelikle WAN’ları eminim ki daha iyi anlayacaksınız.
