1) Kayıt dışı ekonomi nedir? Kayıtdışı ekonomi: "kayıt dışı ekonomi, gayri safi milli gelir hesaplarını elde etmede kullanılan bilinen istatistik yöntemlerine göre tahmin edilemeyen ve gelir yaratıcı ekonomik faaliyetlerin tümü"dür. Ekonomiyi düzenleyen yasalara ve yönetmeliklere aykırı olarak gerçekleştirilen, belgeye bağlanmamış, -kanuni defterlere işlenmemiş- ekonomik işlemlerdir.( faturasız satışlar, sigortasız işçi çalıştırılması, tefecilik, gecekondu yapımı vs..) Gayri Safi Milli Hasıla hesaplarını elde etmede kullanılan ve bilinen istatistik yöntemlerine göre tahmin edilemeyen gelir yaratıcı ekonomik faaliyetlerin tümü şeklinde tanımlanabilir. Başka bir ifade ile kayıt dışı ekonomi, belgeye hiç bağlanmamış yada içeriği gerçeği yansıtmayan belgelerle gerçekleştirilen ekonomik faaliyetlerin devletin bilgisi dışına taşınmasıdır.(www.gençbilim.com) Kayıt dışı ekonomi ile ilgili kavramlar: · Black Economy(kara ekonomi) · Second Economy(ikinci ekonomi) · Irregular Economy(düzensiz ekonomi) · Submerge Economy(gizli ekonomi) · Hidden Economy(saklı ekonomi) · Parallel Economy(paralel ekonomi) · Underground Economy(yeraltı ekonomi) · Informal Economy(gayri resmi ekonomi) · Invisible Economy(görünmez ekonomi) · Unrecorded Economy(kayıtdışı ekonomi) · Unreported Economy(beyandışı ekonomi) ‘Yeraltı ekonomisi, yasal veya yasa dışı, eksik beyan edilen veya hiç beyan edilmeyen gelir getirici faaliyetler demektir.’ ‘Düzensiz ekonomi, beyan edilmeyen veya ekonomik faaliyetleri gözlemekte kullanılan mevcut tekniklerle ölçülemeyen ekonomik faaliyetlerdir.’ ‘Gizli ekonomi, başlı başına bir obje değil, benzer faaliyetlerin bir yasal ve sosyal çevrede düzenlenmesine rağmen, toplumun kurumları tarafından düzenlenmemesi temel özelliği ile karakterize edilen gelir yaratıcı bir süreçtir.’ ‘Gayri resmi ekonomi, kavram olarak milli gelir hesapları tanımı içinde olmasına rağmen, yeterli kontrol ve denetim imkanı olmadığı için kapsanamayan, piyasa koşullarında gerçekleşen ekonomik faaliyetlerden oluşur.’ Ülkemizde yapılan çalışmalardaki bazı tanımlamalar ise şöyle özetlenebilir: ‘Kayıtdışı ekonomi, gayri safi milli gelir hesaplarını elde etmede kullanılan bilinen istatistik yöntemlerine göre tahmin edilemeyen ve gelir yaratıcı ekonomik faaliyetlerin tümüdür.’ ‘Kayıtdışı ekonomi, kamu otoritelerinin denetimi dışında meydana gelen her türlü ekonomik işlem veya faaliyet olarak tanımlanabilir.’ ‘Kayıtdışı ekonomi, mal ve hizmet üretimine konu olmasına karşılık ekonominin geleneksel ölçüm yöntemleriyle bütünüyle tespit edilemediğinden milli muhasebe kayıtlarında yer almayan ve GSMH büyüklüklerine yansımayan alanları kapsamaktadır.’
belgesi-2376
