Kati Yakitli Roketler
lk kat yaktl roketler Çinliler tarafndan .S.VII. yüzylda yapld ve güç kayna olarak barut kullanld.Bunlarn üretim yöntemleri gelitikçe, Bat dünyasndaki kullanmlar da yaygnlat.Söz konusu yöntemler, kinci dünya sava sonuna sv yaktl roket motorlar gelitirilinceye kadar önemli ölçüde deimedi. Yirmi yl kadar, kat yaktl motorlar, sv yaktl motorlarn verimine ulaamad.Ama, kat yakt sistemindeki en son gelimeler, çok gelimi uçu uygulamalarnda, ktalar aras füzeler, uydularn inii v.b. tasarlarda, sv yakt sistemlerinin yerine yeniden kat yakt sistemlerinin geçmesini salad.
Kat yaktl roketlerin yaps
Bir kat yaktl roket, temel olarak roketin d kabuunu oluturan yanma odas, hareket ettirici yakt yükü, yakt ateleyici aygt ve yanmay durdurucu bir aygttan oluur.
Hareket ettirici yaktn yanmas, roketin arkasndaki bir memeden hzla püskürtülen gazlar oluturur.Gazlar hzl üretildiinden, yanma odasnda yüksek basnçlarla birikirler; bu yüzden, yanma odas bu basnca dayanacak salamlkta olmaldr.Yanma odas genellikle çelikten, titanyumdan yada alüminyum alamlardan yaplmtr.Küçük roketlerde yanma odas bazen plastikle güçlendirilmi cam elyafndan yaplr.Odann çizim tasarm önemlidir; sözgelimi yanma olaynn yanl hesaplanmasyla çok fazla basnç doarsa, oda patlayp roketi parçalayabilir.Roketin bir baka önemli parças, yanma gazlarn arkadaki memeye götüren kuyruk borusudur.Memeye ( yanm gazlarn çk hunisi ) yakn yerde, uçu etkinliini arttrmak için kuyruk borusunun çap giderek küçülür.Gazlar memede yüksek scaklklarda hareket ettii için, metal ypranmas sorunu ortaya çkar.Scak gazlar memenin baz parçalarn eritebilir, kimyasal olarak çürütebilir yada yanmam maddenin sert parçalar iç yüzeyleri andrabilir.Kuyruk borular, kimyasal tepkimeye girme özellii boalan gazlara göre az olan gereçlerden yaplr.En sk kullanlan grafit, molibden, metal oksit karmlar ve bazen çimentodur.
Kat yaktlar ve yapllar
lk kat yakt roketleri barut gücüyle hareket ettirildi.Sonradan, gelien cephane barutlar ve patlayclar kullanld.Bir roket motorunun çalmas çok fazla gaz üretip bunu fkrtmaya bal olduuna göre, yanma odasnda gazn hacmini arttrmak için, yüksek scaklkta stlabilir gaz üreten – hem de memeyi terk edi hzna dayankl – bir madde bulunaca açktr. Kimyasal olarak tepkimeye giren maddeler içerdii için bir patlayc madde- birleerek memeden atlacak scak gaz üretmeye uygun bir yükseltgen madde ve bir yakt – kullanmak uygun olur…
Kaynak: zamandayolculuk.com
belgesi-1343