Internet Protokolünde veriler makinalar arasında datagram halinde iletilir. Bu datagramların yönlendirilmeleri ve uygun makinaya iletilmesi ise datagram başlığının 5. word’ünde yer alan varış adresine göre yapılır. İşte bu 32 bitlik adresler IP adresi olarak isimlendirilir.
Bir IP adresi ağ ve makina bölümü olmak üzere iki bölüm içerir. Fakat bu bölümlerin uzunluğu sabit değildir. Kaç bitin ağ bölümünü ve kaç bitin makina bölümünü göstereceği adresin içinde yer aldığı sınıfa göre değişir. A sınıfı, B sınıfı ve C sınıfı olmak üzere üç çeşit adres sınıfı vardır. Adreslerin ilk birkaç bitine bakılarak hangi sınıfta olduğu anlaşılır. Bunun için şu kurallar izlenir:
* Bir IP adresin ilk biti “0” ise bu A sınıfı adrestir. İlk bit adres sınıfını sonraki 7 bit ağ bölümünü ve kalan 24 bit de makina bölümünü ifade eder. 7 bit dolayısıyla bütün dünyada 128’den az A sınıfı adres vardır fakat bir ağ milyonlarca makina içerir.
* Eğer ilk iki bit “10” ise bu B sınıfı bir adrestir. B sınıfı adreslerde ilk iki bit adres sınıfını sonraki 14 bit ağ bölümünü ve kalan 16 bit de makina bölümünü belirtir. Binlerce B sınıfı ağ vardır ve hepsi yine binlerce makina içerir.
* İlk üç bit “110” ise bu C sınıfı bir adrestir. İlk üç bit adres sınıfını sonraki 21 bit ağ bölümünü ve en sondaki 8 bit makina bölümünü oluşturur. Milyonlarca C sınıfı ağ vardır fakat her biri sadece 254 makina içerir.
Şimdiye kadar bitlerle ifade ettik. Fakat IP adresleri yazımı bu kadar karmaşık değildir. Bir IP adresi noktayla ayrılmış 4 sayı ile yazılır. Mesela 194.27.213.21 BİLGEM’deki “aviion” isimli makinanın adresidir. Burada her bir sayı 0 ile 255 arasında olabilir. Adres sınıflarına bir de bu şekilde bakarsak ilk sayısı 0 ile 126 arasındaki adresler A sınıfı, 128 ile 191 arasındakiler B sınıfı ve 192 ile 223 arasındakiler C sınıfıdır. 223’ün üzerindeki adresler D ve E sınıfı olarak ayrılmıştır. Fakat şu an kullanılmamaktadır. 127 ile başlayan adresler ise loopback olarak isimlendirilen özel bir adres için kullanılır.
Ayrıca IP adreslerinde 0 ve 255’in özel anlamları vardır. Makina kısmını belirten bütün bitler “0” olursa bu o ağı belirtir. Örneğin 194.27.213.0 C sınıfı bir adrestir ve BİLGEM için ayrılan bu adres BİLGEM’in ağını ifade eder. Bütün bitlerin 1 yapılması ile broadcast adres denilen o ağdaki bütün makinaları adreslemek için kullanılan adres oluşur. Mesela 194.27.213.255 BİLGEM ağındaki bütün makinaları ifade eder. Bu adrese gönderilen datagramlar o ağdaki bütün makinalara ulaştırılır.
Internet protokolü yönlendirme yaparken adreslerin ağ kısmını kullanır. Bütün adres ise, datagram, varış adresinin olduğu ağa ulaşınca ilgili makinaya bu datagramın iletilmesi için kullanılır.
Kaynak: Milli Eğitim Bakanlığı
Bilgisayar Eğitimi ve Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
belgesi-241
