Bazı enzimler aktivite için hem bir veya daha fazla metal iyonu hem de bir koenzim gerektirirler.
Kofaktörü ile birlikte tam, katalitik olarak aktif bir enzim, holoenzim olarak adlandırılır; holoenzimin bir protein kısmı bir de kofaktör kısmı vardır. Holoenzimin protein kısmı apoenzim veya apoprotein olarak adlandırılır.
Holoenzimin kofaktör kısmının, bazı enzimler için Fe2+, Mg2+, Mn2+, Zn2+ gibi bir veya daha fazla inorganik iyon; bazı enzimler için ise koenzim denen bir organik veya metalloorganik kompleks bir molekül olduğunu biliyoruz. Holoenzimin kofaktör kısmı koenzim ise; koenzim enzime çok sıkı bağlanmış olabildiği gibi, koenzim enzime çok gevşek olarak bağlanmış olabilir. Koenzimlerin enzim proteinine çok sıkı bir şekilde, kovalent olarak bağlı olup enzim proteininden ayrılmayanları prostetik grup olarak adlandırılırlar; örneğin biotin, karboksilazlara sıkı bir şekilde kovalent olarak bağlı bulunur yani karboksilazların prostetik grubudur. Koenzimlerin enzim proteinine çok gevşek bir şekilde nonkovalent olarak bağlı olup enzim proteininden ayrılabilenleri kosubstrat olarak adlandırılırlar.
Bazı enzimler, fosforilasyon, glukozilasyon ve diğer bazı süreçler vasıtasıyla modifiye edilirler ki bu değişikliklerin birçoğu enzim aktivitesinin düzenlenmesinde olur ve önemlidir.
Sistematik adlandırma sisteminde her enzime enzim komisyonu (EC) tarafından verilen dört rakamlı kod numarası ve katalizlediği reaksiyonu tanıtan sistematik ad verilir. Örneğin;
reaksiyonunu katalizleyen enzimin resmi sistematik adı ATP:glukoz fosfotransferazdır ki bu ad, enzimin, bir fosfat grubunun ATP’den glukoza transferini katalizlediğini belirtir.
ATP:glukoz fosfotransferazın kod numarası (EC numarası) 2.7.1.1 dir. Burada birinci rakam, tepkimenin tipi veya sınıf adını (2; transferaz); ikinci rakam, donörün ilgili grubunu belirten alt sınıfı (7; fosfotransferaz); üçüncü rakam, akseptörün ilgili grubunu (1; −CH−OH); dördüncü rakam akseptör olan substratı (1; glukoz) ifade eder. Bir enzimin sistematik adı uzun veya kullanışsız olduğunda geleneksel anlamsız bir isim kullanılabilir ki ATP:glukoz fosfotransferaz enzimi için heksokinaz adı kullanılmaktadır. Heksokinaz, bir fosfat grubunu, glukozun bir −CH−OH grubu üzerine transfer eden enzimdir.
Enzim sınıfı 1: Oksidoredüktazlar
Oksidoredüktazlar, redüksiyon-oksidasyon reaksiyonlarını katalize ederler; alt sınıfları ve alt-alt sınıfları vardır:
1.1 Elektron donörünün −CH−OH grubu olduğu reaksiyonları katalize edenler
1.1.1 Dehidrojenazlar (redüktazlar): Elektron akseptörü olarak NAD(P)+ kullanırlar
1.1.3 Oksidazlar: Elektron akseptörü olarak moleküler oksijen kullanırlar
1.2 Elektron donörünün aldehit veya keton grubu olduğu reaksiyonları katalize edenler
1.2.1 Dehidrojenazlar: Elektron akseptörü olarak NAD(P)+ kullananlar
1.2.4 Elektron akseptörü olarak disülfid kullananlar
DEVAMI GELİCEK…
belgesi-833