Çikolatada Toplam Yağ Tayini

 

 

 

Çikolatada, selülozlar tarafından sarılan kakao yağı ve süt içindeki proteinler tarafından sarılan süt yağı; ısı uygulanarak hidroklorik asit etkisiyle açığa çıkarılır, süzülür, yıkanır ve kurutulur. Petrol eteri ile ekstrakte edilir. Petrol eteri damıtıldıktan sonra kalan yağ kurutulur ve tartılır.

 

 %25’lik (8 N) Hidroklorik Asit (HCl) Çözeltisi; (d=l,12 g/ml)

 

0,1 N Gümüş nitrat (AgNO₃) çözeltisi (Merck 1.09081)

 

 

250 ml’lik bir beher içine bitter çikolata için 4 g – 5 g, sütlü çikolata için 9 g – 10 g hassas olarak tartılır. Üzerine 45 mL kaynar saf su karıştırılarak yavaş yavaş ilave edilir. 55 ml % 25’lik hidroklorik asit çözeltisi ve birkaç tane kaynama taşı konulur ve tekrar karıştırılır. Erlenin ağzı saat camı ile kapatılır ve kaynayıncaya kadar yavaş yavaş ısıtılır. 15 dakika müddetle çok hafif kaynatılır. Bu müddet sonunda saat camı, 100 mL kaynar su ile beherin içine yıkanır. Elde edilen çözelti 15 cm’lik (orta gözenekli) süzgeç kağıdından süzülür. Beher, su ile üç kere yıkanır. Çökelek, yıkama suyu 0,1 N gümüş nitrat çözeltisi ile klorür reaksiyonu vermeyinceye kadar yıkanmaya devam edilir. Islak süzgeç kağıdı ve içindeki ekstraksiyon kartuşu içine yerleştirilir. Kartuş; küçük bir beher içine konularak, 103°C ± 2°C’deki etüvde 5 saat kurutulur. Kartuşun ağzı cam yünü ile kapatılır.

 

Sabit tartıma getirilmiş ekstraksiyon balonları (M₁) extraksiyon tüpünün altına yerleştirilir. Soxhlet aletinin ekstraksiyon tüpüne bir kere sifon yapacak ve tekrar yarıya kadar dolduracak çözücü koyulur. 4 saat ekstrakte edilir.

 

Ekstraksiyon sonunda içinde çözücü bulunan balon alınarak evaporatöre bağlanır. Çözücüsü uzaklaştırılır. Daha sonra balon 103 ºC’a ayarlı etüvde3 saat tutulur. Desikatörde oda sıcaklığına getirilerek soğutulur ve tartım alınır (M₂)

 

 

%Yağ = [ (M₂– M₁) / m] x 100

                    

M₁ =Sabit tartıma getirilmiş balonun ağırlığı g

M₂ = Sabit tartıma getirilmiş balonun ağırlığı + Kalıntı ağırlığı

m = Alınan örneğin ağırlığı, g