Saldırganlık Ölçeginin Geçerligine iliskin Bulgular
Saldırganlık ölçeginin geçerlik düzeyi, yapı geçerligi ve kapsam
geçerligi ile incelenmistir. Yapı geçerligi için faktör analizi, kapsam geçerligi
için, uzman kanılarının alınmasına ek olarak, madde toplam korelasyonu
yöntemi kullanılmıstır. Maddelerin ayırdedicilik güçleri ise, alt ve üst % 27’yi
olusturan grupların ortalamaları karsılastırılarak hesaplanmıstır.
Yapı Geçerligi :
29 maddeden olusan ölçek gelistirme formu 10-11 yaslarında 450
ilkögretim ögrencisine uygulanmıstır. Elde edilen veriler üzerinde, yapı
geçerligini ortaya koymak amacıyla temel bilesenler faktör analizi
uygulanmıstır. Faktör yükleri.30 un altında olan ve yüklendigi faktördeki diger
maddelerle yorumlanamayan maddeler çıkartılarak kalan 13 madde için
faktör analizi tekrarlanmıstır. Faktör analizi sonrasında, tek faktörde toplam
varyansın % 28’ inin açıkladıgı görülmüstür. Ölçegin tek faktörlü oldugu
kanısına varılmıstır. Faktör analizi sonrasında elde edilen boyutların birlikteki
toplam varyans açıklama oranları için aranan genel oran 2/3’tür. Ancak bu
oran sosyal bilimlerdeki çalısmalarda daha asagılara çekilebilmektedir
(Dogan, Atılgan ve Demirci 2002, Tabachnick ve Fidell Akt. Büyüköztürk
2002 ). Ortaya çıkan bu faktör, “Çocugun niyetli bir sekilde baskasına,
nesnelere ve hayvanlara fiziksel zarar verme boyutu” olarak tanımlanmıstır.
Bu faktörün kapsadıgı maddelere baglı olarak yapılan tanımlama
arastırmada temel olan saldırganlıgın isevuruk tanımına da uymaktadır. Elde
edilen faktör yükleri .33 ile .69 arasında degismektedir. 13 maddeye iliskin
faktör yükleri ve madde-test toplam korelasyonları Tablo 1 de gösterilmistir.
Elde edilen özdeger ve açıklanan varyans yüzdesi ise tablo 2 de
gösterilmistir.
Madde Toplam Korelasyonları
Ölçegin kapsam geçerliginin saptanmasında, her bir maddeden elde
edilen puanlar ile testin bütününden elde edilen puanların karsılastırılması
yöntemiyle madde toplam korelasyon katsayıları saptanmıstır. Madde-test
toplam korelasyonlarının hesaplanması ile, her bir maddeden elde edilen
puanlar ile testin bütününden elde edilen puanların karsılastırılması
yapılmıstır. Elde edilen korelasyon katsayısı o maddenin geçerlik katsayısı
olup testin bütünü ile tutarlılıgını göstermektedir. Her bir maddeye iliskin
elde edilen istatistiksel sonuçlar Tablo 1’de verilmistir. Tablo 1’den de
izlenebilecegi gibi madde toplam korelasyon katsayıları .33 ile .65 arasında
degismektedir. Ölçekteki tüm maddelerin madde-test toplam korelasyonları
.30’un üzerinde oldugundan, tüm maddelerin testin bütünü ile tutarlılık
gösterdigine karar verilmistir (Balcı, 2001).
Maddelerin Ayırdedicilik Özelligi
Ölçegin saldırgan olan ve olmayan ögrencileri ayırdetme gücünü
saptamak için maddelerin ayırdedicilik özellikleri incelenmistir. Bu amaçla
430 ögrenciye uygulanan formlardan elde edilen puanların madde analizi
yapılmıstır. Ölçekten elde edilen ham puanlar büyükten küçüge dogru
sıralandıktan sonra alt %27 ve Üst % 27’yi olusturan gruplar belirlenmistir.
Her bir madde için bu grupların puan ortalamaları ve t degerleri
hesaplanarak maddelerin ayırdedicilik güçleri belirlenmistir. Sonuç olarak her
bir maddenin istenen düzeyde (.05) ayrıdedici oldugu görülmüstür.
Maddelerin ayırdedicilik güçlerine iliskin “t” testi sonuçları Tablo 3’de
verilmistir.
Saldırganlık Ölçeginin Güvenirligine liskin Bulgular
Saldırganlık Ölçeginin güvenirligi iç tutarlılık katsayısı ve kararlılık
düzeyi saptanarak test edilmistir.
Saldırganlık ölçeginin iç tutarlılık düzeyi : Ölçegin Burdur ili
merkez okullarında ögrenim gören toplam 430 ögrencinin aldıkları puanlar
üzerinden hesaplanan Cronbach Alfa katsayısı .77 olarak bulunmustur.
Kararlık düzeyi : Ölçegin kararlık düzeyi (puan degismezligi) testtekrar
test yöntemi ile hesaplanmıstır. Bu amaçla ölçek 63 besinci sınıf
ögrencisine üç hafta arayla iki kez uygulanmıstır. ki uygulamadan elde
edilen puanların karsılastırılması sonucunda elde edilen korelasyon
katsayısı .71 (p <.01) olarak hesaplanmıstır.
Saptanan içtutarlılık ve kararlılık düzeylerine baglı olarak, ölçegin güvenirlik
düzeyinin yeterli oldugu görülmektedir.
Puanlama : Ölçek üçlü dereceleme ölçegi seklinde düzenlenmistir.
Seçeneklerden hep yaparım’a 3 puan, arasıra yaparım’a 2 puan, hiç
yapmam’a 1 puan verilerek, toplam puan hesaplanmaktadır. Ölçekten
toplam “saldırganlık” puanı elde edilmektedir. Ölçekten alınabilecek en
yüksek toplam puan 39, en düsük toplam puan 13’dür. Degerlendirmede,
grubun ortalamasının bir standart sapma üstünde puan alanlar saldırgan
olarak tanımlanmaktadır.
Kaynak: CABIM
belgesi-903