Çok güçlü asitler genel olarak “süper asitler” olarak adlandiriliyor. Süper asitler genelde içinde bulunduklari kabi yada cami eritecek kadar güçlü olurlar. Yakin bir zamana kadar bir süper asit olan “florosülfürik asit”, elde edilmis en güçlü asit idi. Florosülfürik asit neredeyse tüm süper asitler gibi, içinde bulunan kabi dahi eritecek kadar etkiliydi. Ancak tahtini yeni bulunan bir baska süper aside birakti.
Ancak dünyanin (simdilik) en güçlü asidi (bir süper asit olmasina ragmen) zannedildigi gibi en parçalayici yada en zararli asit özelligine sahip degil. Çok yakin bir zaman önce Amerika’daki Kaliforniya Riverside Üniversitesi’ndeki bilim adamlari, dünyanin en güçlü asidini sentezlediklerini açikladilar. Bu asidin adi karboran asit “carborane acid” olarak belirlenmis. Kaliforniya Riverside Üniversitesi’nden Christopher Reed ve çalisma arkadaslarinin açiklamalarina göre, konsantre sülfürik asit den en az bir milyon kat! daha güçlü olan bu asit diger süper asitlerden farkli olarak sisede muhafaza edilebiliyor. H(CHB11Cl11) kimyasal formülüne sahip bu yeni “en güçlü“ asidin tabiri caiz ise bu kadar yumusak olmasinin altinda yatan sebep ise kimyasal açidan dikkate deger bir kararliliga sahip olmasi. Diger bütün asitler gibi karboran asit de diger maddelerle tepkimeye girerek pozitif hidrojen iyonunu (proton) verir. Geriye kalan negatif yüklü kisim o kadar kararlidir ki, daha fazla tepkimeye girmez. Bu kararliligin nedeni de proton verildikten sonra geriye kalan 11 bor ve bir karbonun ikozahedral yapi denilen bir kümelenme olusturmalaridir. Yazinin basinda belirttigim gibi diger süper asitler içinde bulunduklari cami eritirler.
Bunun sebebi de ikincil tepkimelerdir. Örnegin hidroflorik asit cama konuldugu zaman, hidrojen iyonu oksijenle tepkimeye girerken, geriye kalan negatif florür iyonu da camin yapisinda bulunan silikonla tepkimeye girerek cami eritir.
Bu kadar güçlü bir asidin böyle yumusak bir özelliginin olmasi birçok avantaj saglayacaktir. Bazi organik maddelerin asidifikasyonu ile yeni bir takim vitaminler ve çesitli organik maddeler sentezlenebilir. Daha baska nerelerde kullanilabilir bilemiyorum ama bu asidin ilaç sanayisinde (sindirimi kolaylastirici etkisi sebebiyle) petrol rafinerilerinde (daha kaliteli benzin üretiminde) kullanilacagi kesin.
belgesi-2391
