İngiltere
-Savaş sonrasının en ileri gelen devlet adamlarından biri. Kendi başına bir klas oluşturuyordu ve hemen her açıdan tekdi.
The Fortnightiy, Londra
-Avrupa, savaştan sonra belirmiş az sayıdaki yapıcı devlet adamlarından birini kaybetti.
Spectator, İngiltere
-Acımasız bir güce ve ateşli bir hırsa, az rastlanır bir enerji ve gözüpek bir entelektüel radikalizm ekledi; tarihsel gelenekler ya da dinsel duygusallıklarla hiç etkilenmedi. Fakat bunları daima siyasal bir olgunlukla dengeledi.
The Times, Londra,
-Çağımızda hiçbir isim Atatürk’ün adı kadar büyük saygı yaratmamıştır.
Observer, Londra
Bir zamanlar Avrupaya fuzuli girmiş bir devlet sayılan Türkiye, Atatürk’ün önderliği altında Avrupa’nın iç politikasının değerli ve ilerici bir üyesi olmuştur.
İngiliz Times Gazetesi
“Devrin en centilmen, sözüne en inanılır, dostluğuna en güvenilir, devlet adamı Atatürk’tür.”
İngiliz Basını
Bu devrin diktatörlükleri ve demokratları Atatürk’ün iyi adam hasletine malik olsalardı, dünya böyle iki düşman safa ayrılmazdı.
İngiltere
Vekar ve haysiyetin bir lâftan ibaret kaldığı bu asırda, Atatürk vekar ve haysiyetin canlı timsaliydi.
İngiltere
Atatürk’ün ölümüne bugün hayatın artık hatıradan başka bir şey olmadığı bir âlemde büyük bir devlet adamı, büyük bir asker, büyük derecede şerefli bir şahsiyet olarak ağlanmaktadır. İngiltere önce, cesur ve asil bir düşman, sonra da sadık bir dost olarak tanıdığı büyük adamı selamlamaktadır.
Londra, Sundey Times
O, nevi tamamiyle şahsına münhasır bir devlet adamı idi. Diktatörlerin tahammül edemediği serbest bir nizamla, demokrasilerin başaramadığı ve başaramıyacağı işleri yapmıştır. Tarihte böyle adamlar devirlerine kendi adlarını vermişlerdir. Yâni, o kadar ender yetişirler.
Word Price
Muasır hiçbir isim “Atatürk” adı kadar büyük saygı telkin etmemiştir. Atatürk yalnız Türkiye’nin bütün hayatını değiştiren bir dehâ değil, fakat beynelmilel münasebetlerde iyilik ve yalnız iyilik yapan bir adamdır.
İngiltere, Observer Gazetesi
Kemalist Türkiye, bir milletin sağlam bir ekonomik siyaset güderek devletler arasında yakışırı olduğu şerefli yeri nasıl kazanabileceğini bütün cihana göstermiştir.
İngiliz, The Financial Times
Kendisi tarafından hazırlanıp yönetilmiş olan Türk İnkılâbı erkek, kadın bütün yurttaşlarına, Türkiye’nin önceki kuşaklarından hiçbirine nasip olmayan özgürlük ve güven dolu bir hayat sağladı. Başarıları, Türkiye’nin Avrupa devleti olmasını sağladı, yakın doğunun tarihini değiştirdi.
İngiliz Times Gazetesi
Savaş Türkiye’yi kurtaran, savaştan sonra da Türk Milletini yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de büyük kayıptır. Her sınıf halkın O’nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve modern Türkiye’nin Ata’sına değer bir görünümden başka bir şey değildir. (1938)
Winston CHURCHILL
İngiltere Başbakanı
Atatürk, Türk Milleti’nin ruhunda Türk Bayrağı gibi dalgalanan bir baştı.
İngiliz Daily Telegraph
Cumhuriyet Türkiyesi’nin Devlet Başkanı Kemâl Atatürk, diğer önderlerde görmeye alışmadığımız şu değerli nitelikleri kişiliğinde toplamış bulunuyor: alçak gönüllülük, yeterlik ve başarı….
İngiliz The Truth Dergisi
O genç ve dâhi Türk Şefi’nin o esnada Çanakkalede bulunması, müttefikler bakımından talihin en acı darbelerinden biridir.
İngiliz Yazarı Alan Moorehead
Çanakkale savaş alanındaki durumu bütün gerçekleriyle belirtmeyi gerekli görüyorum.
Biz şimdi, kahramanca çarpışan ve çok ustalıkla, cesurca yönetilen asıl Türk ordusunun karşısında bulunuyoruz.
İngiliz Generali Hamilton
“Birçok kuvvetli adamın iktidara geldiğini gören neslimiz, bunların eserlerini gözden geçirdiğinde, hiçbir millet ve devlette yapılan inkılâpların Atatürk tarafından başarılanlar kadar iyi düşünülmemiş olduğunu kabul edecektir.
İngiliz Daily Telgraph Gazetesi
Atatürk, eskimiş bilimlerle boş yere kafasını yormamış olduğundan daha taze ve cesur düşünen bir önderdir.
Kendisi için, bu günkü Avrupa’nın en güçlü Devlet Adamıdır diyebileceğimiz Atatürk, hiç şüphesiz devlet adamlarının en cesur ve orijinalidir.
İngiliz Yazarı Herbert Sideabotham
Türkiye’yi kurtarmış, Türk Milleti’ne önderlik eylemiş ve Türk Milleti’ni ihya etmiş olan Atatürk’ün ölümü, hem Türk Milleti, hem de Avrupa için mevsimsiz ve pek acı bir kayıptır. Cemiyetin her tabakasına mensup erkek ve kadınlar tarafından tabutu üzerine dökülen göz yaşları, modern Türkiye’nin kahramanı, şampiyonu ve babası olan bu recûlün, yaşadığı süre içinde gördüğü işe yaraşır ve şükran nişanesi ve minnet teşkil eder.
Sır Winstön Churchill
Büyük Britanya Başvekili
Herhangi bir olayı derinliğiyle kavramak, çıkar yolu görüp birdenbire harekete geçmek iktidarı, O’nun eşsiz otoritesinin başlıca kaynaklarından biridir. (1923)
İngiliz Gazetecisi Grace Ellison
(1922’de Türk ordularının zaferi neticesi Anadolu’daki emelleri gerçekleşmeyen İngiltere’nin Türk düşmanı olarak bilinen Başbakanı Lıoyd George, Parlamento’da kendisine yöneltilen suçlama ve tenkitleri şöyle cevaplandırmıştır): “Arkadaşlar, yüzyıllar nadir olarak dahi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki o büyük dahi çağımızda Türk Milleti’ne nasip oldu. Mustafa Kemâl’in dehasına karşı elden ne gelirdi.
LIoyd GEORGE
İngiltere Başbakanı
Atatürk’ün kendi eliyle yön çizdiği yeni Türkiye’nin dış siyaseti, bu memleketi batılı uluslar topluluğuna katmış ve eski düşmanlarını kendisine dost yapmıştır.
İngiliz Times Gazetesi
1. Cihan Savaşında, Gelibolu yarımadasındaki kahramanlık destanı olan mücadelede ve Kurtuluş Savaşı’daki davada yüksek dehâsı kendisine tam ve parlak zaferler kazandırmıştır.
Yüksek ruhu ve sebatı sayesinde herhangi bir komutan, sinirini kıracak zorlukları ve talihsizlikleri sarsılmaksızın atlatmıştır.
İngiliz The Times Gazetesi
Mustafa Kemâl Atatürk’ün ölümünün 25.yıldönümü dolayısıyla anısını saygıyla anarım.
Atatürk’ün adı bizde hemen hemen 50 yıl önce parlak bir Türk Askeri kumandanı olarak biliniyordu. Barışı takiben O’na büyük millî liderler arasında tarihteki sürekli yerini kazandıran devletçilik nitelikleriyle Atatürk’ü tanıdık.
Bugün, Türkiye, Batı bağlaşması içinde İngiltere ortaklık yapmaktadır. İngiltere ve Türkiye aynı genel politikayı uygulamakta ve çeşitli alanlarda fayda sağlayan işbirliğinde bulunmaktadırlar. Mutlu işbirliği; büyük anlamda Atatürk’ün çalışmalarının neticesidir.
Atatürk’ün ölümünün 25.yıldönümünde, O’nu kahraman asker olarak saygı ile anar, modern Türkiye’nin Atası’nı, devlet adamı Atatürk’ü takdir ve şükranla anarız.”
Sir A. Douglas HUME
Bazı Kimseler Atatürk’ü diktatörler arasında saymıştır. Bence bu görüş yanlıştır ve yanlış yola götürür. Her ne kadar hiç kimse bu deyimi Hitler ve Mussollini’ye yakıştırmakta duraklamazsa da diktatörün ne demek olduğunu zamanımızda yetkiyle tanımlayabilen yoktur. Şu halde sorabilirsiniz: Atatürk’ü niçin bu nitelikten arı görüyorsunuz?
Bunun birçok nedenleri var. Başlıcası şudur ki, Atatürk bilimle, kendisinin bulunmayacağı zamanlar için çalışıyordu. Kendisinden sonra da yaşayacak bir hükümet sistemi ve yönetim kurmağa gayret ediyordu. Kendi görünüşleri uymağa halkı zorlamakla değil de, inançlarını öğretmeğe ve ideallerini açıklamağa uğraşıyordu.
Kurtuluş Savaşı’nda çalışma arkadaşlarıyla birlikte işleri plânlarken, milletin egemenliğini Büyük Millet Meclisi’nde toplamıştı. Meclis üyeleri halk tarafından seçiliyordu. Cumhurbaşkanı da dört yılda bir seçiliyordu ve meclis, yasama gibi belirli yürütme günlerine de sahipti.
Atatürk’ün Büyük Millet Meclisi’ne karşı saygısı dikkate değer. İçişleri konusunda Atatürk’ün başlıca endişesi, yalnız o zamanlar için değil, her durumun ihtiyacına uyacak ve gelişecek bir uyma yeteneği ile işleyebilir, canlı bir siyasi organizma yaratmaktı.
Eğer yaşasaydı – zannedersem- gelecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde kendisine ait teklifi kabul etmez, özel hayatına çekilir ve mekanizmanın aynı yeterlilikle işleyip işlemediğini görmek isterdi. Arkadaşları buna razı olur muydu? Orasını kestiremem.
Sir Percy LORAINE
İngiltere Büyükelçisi
Atatürk’ün ıslahatı devamlı olacaktır. Zira bu ıslahat, savaştan önce kendisini tanımış olanlar için hemen hemen tanınamıyacak derecede değişmiş olan Türkiye’yi çökmüş bir memleket halinden kuvvetli ve tek düşmanı kalmadan bırakmıştır. Bu, zamanımızın hiçbir şahsiyetinin başaramadığı şeydir.”
Vernon BARLETT
Bugün Türkiye, büyük ve yeni bir memlekettir. Ve savaş sonrasının dehşet, sefalet ve bitkinliğinden çıkmış olan bu yeni Türkiye, Atatürk’ün dimağında vücut bulmuştu. O, bu Türkiye’yi kendi elleriyle dünyaya getirdi.
Dela Mail Gazetesi
“Tarihin en büyük adamı”
Yüksek trajlı bir İngiliz gazetesi, Atatürk’ün devrimizin ve tarihin en büyük adamı olduğunu ve hiçbir büyükle mukayese kabul etmiyecek kıymette bulunduğunu yazıyor.
Gazete Atatürk’den söz ederken onun büyüklüğünü anlatabilmek için, her devrin meşhur adamalarından birkaçını söz konusu ederek, Büyük Atatürk’ümüzün bütün meşhurlarla ölçü kabül etmez bir inkılâpçı, büyük kumandan, devrin en büyük devlet adamı olduğunu yazmaktadır. Büyük önderimizin, büyük başarılarından söz eden bu gazete onun derecesine çıkabilmek için, onun izlediği yoldan başka bir de, Atatürk gibi, olağanüstü bir zekâ, şimşek gibi kararlar verebilecek bir insan gerekliğini belirtiyor ve (Atatürk’ün büyük kıymetlerini gösteren hiçbir büyük adamı tarih henüz kaydetmemiştir.) diyor.
belgesi-2616
