Akut Stres Bozukluğu:Akut stres bozukluğunda kişi çok travmatik bir olay ile karşılaşmıştır.Bu belirtiler bu olay ile karşılaştıktan sonra bir ay içinde belirmeye başlar.Olaydan sonra günler içinde veya saatler içinde de kendini gösterebilir. Akut stres bozukluğunda durum çok gürültülü olmaktadır. Genelde kişi kendisini tehdit eden gerçek bir ölüm veya ölüm tehdidi,fizik bütünlüğe bir zarar gibi önemli bir olay yaşamış veya böyle bir olaya şahit olmuştur. Kişi bu olay esnasında aşırı derecede korku , çaresizlik ve endişeli duygular yaşar.
Bu olay yaşandıktan sonra afallama,uyuşukluk,dalgınlık,tepkisizlik,kendisini ve çevreyi olağandışı hissetme,olayın belli bir bölümünü hatırlayamama gibi yaşanan travmaya yönelik unutkanlık görülür.Aynı zamanda kişi bu korkunç olayı rüyalarında,düşüncelerde,göz önüne gelen görüntüler ile tekrar tekrar yaşamaya başlar.Özellikle olayı çağrıştıran ve anımsatan yerler,zamanlar,kişilerden kaçınmalar şeklinde fobik yakınmalar görülür.Kişinin bu olayı yaşadıktan sonra kişiye has huzursuzluk hissi ,endişe hali,kaygı belirtileride oluşmaya başlar.Bu belirtiler ile kişinin işlevselliği belirgin bir şekilde bozulur.
Akut stres bozukluğu bir an önce tedavi edilmelidir.Özellikle akut dönemde kişinin ilaç tedavisi ile rahatlatılması gerekir.Doğal afetlerden sonrada bu türlü rahatsızlıklar çok fazla miktarda görülür.Adapazarında depremin 15. gününde gördüğüm hastaların %90 gibi büyük bir kısmında bu türlü bir sıkıntı mevcut idi.Bu zaman içinde psikososyal destek sağlanmasıda önemlidir.Akut stres bozukluğu sırasında kişide kendine ve çevresine zarar verme davranışları görülebileceğinden dikkatli olunmalıdır.Bu dönemde genç için okul -hekim-aile işbirliği çok önemlidir.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu:Travma sonrası stres bozukluğuda akut stres bozukluğuna benzer.Burada çıkış zamanı olarak olay meydana geldikten sonra bir ay gibi bir süre geçmesi gerekmektedir.Belirtiler yine aynıdır ancak afallama,olaya bağlı unutkanlıklar,kendini olağandışı hissetme durumu görülmeyebilir.Kişi yine kendini tehdit eden bir olay ile karşılaşmıştır yada başkasının bu durumuna şahit olmuştur.Travma sonrası stres bozukluğu durumuna bu türlü bir durum ile karşılaşan her bireyde oluşmaz.Bazı kişilerde bu türlü bir durum gerçekleşebilir.
Kişide uyku bozukluğu,iştah bozukluğu,sese ve olaylara karşı aşırı uyarılmışlık,çabuk sinirlenme,aşırı irkilme tepkisi,geleceğe ait beklentinin kalmaması,yaşadığı olay ile ilgili yer zaman ve kişilerden kaçınma,duygulanımda kısıtlılık, yaşadığı olayı rüyalarda veya gözünün önüne istemsiz gelme şeklinde tekrar tekrar yaşama şeklinde belirtiler de görülür.
Posttravmatik stres bozukluğu da kişinin işlevselliğini önemli ölçüde bozar Bununla beraber depresyon gibi durumlar da sıklıkla eşlik eder.Zaman geçirilmeden tedavi edilmelidir.Genelde tedavi ilaç tedavisi şeklindedir.Aynı zamanda psikoterapi desteği gerekir.
Travma sonrası stres bozukluğu kişi için gerçekten zor bir durumdur.Eşlik eden belirtiler ile birlikte bir an önce tedavi edilmesi gerekir.Aksi durumda kişide psikososyal problemlerin oluşması ve yerleşmesi durumu olabilir.Kişinin okul,aile ve mesleki başarısı ve işlevsellik durumu önemli ölçüde bozulabilir.
belgesi-910
