Ahlak’ın yabancı dillerdeki karşılığı olan “moral” sözcüğü ,Latinceki “moralis” sözcüğünden gelmektedir. Bu da bizde öteden beri kullanılmakta olan “adet” veya “edep” tir. Adet; görenek, alışkanlık ,edep; de iyi eğitim ,uslu, nazik, saygılı, zarif gibi anlamlara gelir.
Her insanda “doğru yada yanlış”,”iyi yada kötü” “yapılması hoş karşılanabilen yada hiçbir şekilde kabul edilmeyen” davranışların neler olduğuna ilişkin yargılar bulunmaktadır. Bu yargılar; bireyin kendi davranışlarını ve eylemlerini belirleyen ,neleri yapıp neleri yapmaması gerektiği konusundaki ,bireye özgü inançlar ve değerler sisteminden kaynaklanmaktadır.(Şişman,2000,s;77)
İçinde yaşanılan toplumun bireyden uymasını beklediği bazı kurallar vardır. Bu kurallar, bireyin başkaları ile olan ilişkilerinin biçim ve düzeyini belirler. Birey bu kuralları içselleştirerek toplumla uyumlu ve barışık bir yaşam sürer. İşte ahlak gelişimi bireyin yaşamında değer verdiği kuralları geliştirmesi, içselleştirmesi süreci olmaktadır. Ahlak gelişimi, birey açısında toplumun tüm değerlerine körü körüne uymanın ötesinde topluma etkin bir uyum sağlamak için bir değerler sistemi oluşturma süreci olarak tanımlanmaktadır.
Ahlak konusunu inceleyen A. Robertson , bu konuda şu görüşleri ileri sürmüştür
Ahlak ,birlikte yaşayan toplum halindeki insanların varlığına bağlıdır. İnsanoğlu insan olalı , şu yada bu biçimde toplum içinde yaşamış ve içinde bulunduğu toplumun istediği hareketleri yineleye yineleye ahlaklı olmayı öğrenmiştir. Uygarlığın kararsız ve karışık olması,ahlakla ilgili düşüncelerde belirsizliğe ve çatışmaya yol açmaktadır. Örneğin doğruluk bir erdemdir. Yani bireylerin birbirlerine karşı iyi niyetli olmaları , doğru söylemeleri , toplumsal bütünün yararınadır. Fakat ,öldüreceği adamı arayan bir hayduda gerçeği söylemenin bir erdem olduğunu kimse öne süremez. Yada adam öldürmek bir cinayettir; ama beni öldürmeye gelen birisini öldürmeme izin verilmemektedir. Yani ahlak değerleri nesnel değil görelidir. Bunlar bizim nesnel dediğimiz değerlerden ayrıdır.( Binbaşıoğlu,1978,s;201)
Bireyde var olan değerler sistemi , gelişimsel bir içinde ortaya çıkmaktadır. Ahlak gelişimi de denilebilecek bu süreç , bir çok psikologun ilgi alanı içine girmiştir.
belgesi-880
