Ada çayının 500 türü tespit edilmiştir. Ülkemizde ise 90 türü bulunmaktadır. Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetiştirilir. Ada çayları tek yada çok yıllık olarak bulunurlar. Çoğunlukla güzel kokulu çalı görünüşündedir. Ada çayının 1999 yılı ihracatı 2.3 milyon dolardır. Onaltıncı yüzyılda salarne okulu hekimleri ada çayı için "bahçesinde ada çayı biten adam neden ölsün" demişlerdir.
Ada çayı kuşkusuz insanlara ölümsüzlük sağlamaz ancak hayat boyunca sağlıklı ve mutluluk içinde yaşamamızı sağlar.
BİTKİSEL ÖZELLİĞİ: Yöresel olarak diş otu olarak ta adlandırılan adaçayı bahçelerde yetiştirilebilir boyu 30-75 cm’ye kadar büyür. Çiçeklerin açık kuş gagası biçiminde olup mor renkli çiçekleri vardır, bu çiçeklerin içinde sivri uçlu bir dil bulunur. Hafif tüylü parıltılı yaprakları yumuşak işlemelidir. Yaprakları biraz acımsı aromatik kokuludur. Gövdesi kare köşeli ince tüylü ve yeşil renklidir bitkinin kinci yılında gövdesi odunsu yapıya dönüşür. Ada çayının Yeşil, Yabani, Mine Çiçeği, Habeş gibi pek çok türü var. Ancak bunların içinde en yararlı olan İLAÇLIK adaçayı ile YABANİ adaçayıdır. Yapraklarından ve çiçeklerinden yararlanılan yabani adaçayının özelliği uyarıcı olmasıdır. Bileşimi: Eterli uçucu yağlar, linalol, kafur, tanen, filavunlar, östojen ve reçineli bileşenlerdir.
KULLANIM ALANLARI: Değişik alanlarda kullanılan çok yönlü bir bitkidir adaçayı sık sık çay olarak içilirse vücudu kuvvetlendirir bademcik iltihabı, boğaz hastalığı, öksürüğe karşı iyi gelir, solunum organları ve midedeki balgamı söker, idrar söktürücü, böbrek tembellikleri, spazmlara, ödem, romatizmalar, migren gibi hastalıklara değerli bir ilaçtır.
Ateşli ve sıkıntılı gecelerde ateş düşürücüdür iştahı açar gece terlemelerine çok etkilidir terlemeye sebep olan hastalığı iyeleştirir.bağırsak rahatsızlıkları ve ishali durdurur
Bademcik, ağız içi, boğaz hastalıkları iltihaplı diş etleri, gırtlak, iltihaplarında, kanayan ve sallanan dişlere, diş eti yaralarına gargara şeklinde kullanılır. KAN dolaşımını düzenler.
Sinir sistemini yatıştırır kansızlık çekenlere hastalıktan yeni kalkmış hastalara gerginlik geçirenlere çok sinirli ve stresli olanlara özellikle sınava girecek öğrencilere çay niyetiyle içmeleri önerilir.
Kadınların zayıf cinsel organlarını güçlendirerek döl yatağını iyileştir. Adetleri düzenleyerek akıntılara karşı etkili olup genç kızların hormon dengelerini düzenler özellikle kadınlarda menopoz sıkıntılarına karşı koyar.
Şeker hastalığına da etkilidir kandaki yüksek şeker oranın normal seviyeye düşürür.
Güzellik bitkisi olarak da önerilen ada çayı cilt sağlığını korur saç dökülmelerini önler saçlı deriyi mikroplardan temizler.
Akdeniz ikliminin karakteristik bitkilerinden biri olan keskin kokulu adaçayı yapraklarını içerir. Sindirim fonksiyonunda görülen düzensizliklerin tedavisinde faydalıdır. Ağız, boğaz ve dişeti antiseptiği olarak gargara şeklinde kullanılır. Aşırı terleme, ağrılı ve düzensiz adetler, menapoz dönemindeki hormonal düzensizlikte, sıcak basmaları gibi rahatsızlıkları hafifletici rol oynar.
ADAÇAYI (Salvia Officinialis L.): Daha çok Akdeniz ve Ege kıyılarında yetişmektedir. Tohumdan bahçelerde de yetiştirilir. Bazı türleri Habeş, Gümüşi, Mavi, ve Kızıl adaçayıdır. Tohumları Nisan veya Eylül ayında ekilir. Bir metreye kadar boylanır. Çiçekleri türlerine göre mavi, pembe, ya da beyazdır. Şifalı olan etkili maddesi kenarları tırtıllı, buruşuk gibi görünen beyazımsı yeşil yapraklarındadır. Bu yapraklar, çiçek açma mevsimi olan Haziran-Temmuz arasında toplanır. Gölgeli havalı yerlerde kurutulur.
– Soğuk algınlığı, hazımsızlık, bağırsak gazlarına karşı ve böbrek, mesane taşlarını kolay düşürmek için; 80 gr kadar adaçayı, 1 litre suda haşlanır. Suda yapraklar ne kadar çok beklerse çayın tadı o kadar acı olur. Şeker ve küçük bir parça limonla çay gibi içilir.
– Bademcik, ağız içi iltihapları ve diş eti çekilmelerinde; ise antiseptik olarak adaçayı ile gargara yapıldığında çok iyi sonuç alınır.
Kaynak: Alıntı
belgesi-2101
