Hizla dusen data karti ve servis ucretleri, 3G’yi hem bireyler hem de kurumlar icin Turk Telekom’un ADSL’ine ciddi bir rakip haline getirecek.
Cok bahsedilen 3G hayatimiza neler katacak?
Herseyden once dataya daha hizli erisecegiz. Getirecegi en buyuk farklilik bu. Bu hizlarla neler yapilabilecegini biraz kestirebiliyoruz cunku onumuzde internet gibi bir ornek var. Ama bizim hayal gucumuzun otesinde seyler de yapiliyor olacak.
Benim tek bildigim sey, mobil ortamda dataya cepten ve bilgisayardan bugunkunden daha hizli eriscegimiz. Bundan sonrasini soyle hayal edebilirim; bugun de televizyon izleyebiliyoruz ama 3G ile birlikte takir takir televizyon izleyebileceksiniz. Bunu da tek bir teknolojiyle yapmayacaksiniz. 3G bunun tek alternatifi degil. DVB-H (Digital Video Broadcasting) ile de yapabileceksiniz. Turkiye’de hala RTUK’le beraber onu calisiyoruz.
Birkac farkli sekilde yapabileceksiniz ve temel olarak televizyon ve video uygulamalarina daha hizli ulasacaksiniz. Normal internete daha hizli ulasacaksiniz. Ornegin ADSL ve wireless ile evimde istedigim yerde baglanabiliyorum. Ama evimden bahceye ciktigim zaman veya uzaklastigim zaman zorlaniyorum. Orada da wireless veya baska bir alternatif bulmam lazim.
Diyelim cebime takacagim veya bilgisayarima takacagim bir SIM kart bu sorunu cozuyor. Ama yeteri kadar hizli cozmuyor. Evimde 1 Mbit’le baglaniyorum ama disari ciktigimda wireless yoksa 100 Kbps’lere dusuyor. Oysa 3.6 Mbit ile evimden daha hizli baglanma sansim var Turkiye’de lisans ciktigi gun.
3G sadece ozel hayata mi katki saglayacak?
Bir de isin kurumsal uygulama tarafi var. Siz bugun hiz yuzunden yapamadiginiz bircok uygulamayi kurumsal alanda yapabileceksiniz. Bunlarin bazilarini bugun de yapabiliyorsunuz. Mesala bugun evimize gelen su sirketleri SIM POS yani kablosuz POS ile kapiniza geliyorlar. Bugun ATM’lerin onemli bir kismi, arka planda artik fiziksel data hatlariyla baglanmiyor; GPRS uzerinden baglaniyorlar.
Ve butun bu baglantilarin cok daha hizli olma sansi var; yani en az 10-20 kat daha hizli olma ihtimali var ve size gorsel olarak cok daha fazla gorsel uygulamalar sunma sansi var. POS’larin cok daha fazla hizli olma sansi var. Arac takip sistemlerini bunlarin uzerinden yonetiyoruz.
Butun bu uygulamalar cok daha hizlanacak. Sirketler ozellikle video bazli bir cok uygulamayi buraya tasiyabilecekler. Yani video konferans gercek anlamda yapilabilecek. Sadece cep telefonunuzdan degil mobil ortamda bilgisayarinizdan da video konferansi kullanabileceksiniz. Yani cok hizli ve buyuk data kullanmanizi gerektirecek; bireysel ve kurumsal bazli her turlu uygulamayi 3G ile birlikte elde edebiliyor olacaksiniz.
Bu muhtesem hizlar nerelerde gezecek?
Biz 3G’de hizlari 3,6 Mbit’lerden bahsediyoruz ama hem yeni cihazlarin hem de data kartlarinin kapasiteleri artiyor. Bugun Avrupa’da ve ABD’de sebeke hizi 14,4 cihaz hizi 7,2’ler cikmaya basladi. Bizim 14,4’u belki gelecek sene olmaz ama 2009’un basi itibariyle gorme ihtimalimiz var. Turk Telekom hala 2 Mbit’lere cikarttim belki 20’lere cikacak diyor. Ama siz mobilden aslinda fizikseldekinden cok daha hizli ulasabileceksiniz. Bu bir suru kurumun mobil uygulamalarina degil fiziksel uygulamalarini bile etkileyecek.
Turkiye’de bugun toplasaniz 4 milyom ADSL kullanicisi var. Siz bugun ADSL’lin ulasmadigi bir cok yerde belki sadece bir data karti alarak yuksek hizla data kullanabileceksiniz ki data karti cok ucuzlamaya basladi. Fiyatini 200 milyonlara kadar cekmis durumdayiz. Bunlarin fiyatlari daha da asagiya gelecek. ADSL modemden neredeyse daha ucuz hale geliyor.
Kullanim tarafinda biz 1 GB’lik paketi 59 YTL’ye veriyoruz. 59 YTL hala 29 YTL’den daha pahali ama 3G ile beraber bu fiyatlar da asagi gelmeye baslayacak. Ve siz mobilin tum premium ozelliklerine ragmen aslinda ADSL fiyatlarina belki ADSL’den belki de daha yuksek hizlarda data kullaniyor olacaksiniz. Bu, insanlari mobile kaydirabilir.
Biz Turk Telekom’u deviririz, yikariz falan demiyoruz. Ama ciddi bir alternatif olabilir diye dusunuyoruz. Tabi bu arada hala vergilerde farklilik var. Biz yuzde 25 Ozel Iletisim Vergisi (OIV) oduyoruz, Turk Telekom yuzde 15 OIV oduyor. Yuzde 10’luk bir dezavantajimiz var.
Turkcell-im Benim’i, bu 3G’ye hazirlik olarak mi goruyorsunuz?
Turkcell-im Benim’i 3G’den bagimsiz olarak cikarttik. Bugun siz 2G ile de orada cok rahat bir sekilde fotograf ya da videoyu yukleyip kullanabiliyorsunuz. Biz oradaki altyapiyi da bu sekilde ayarladik. Sikistirma teknikleri kullandik ki kullanici normal hizlarda da bu deneyimi cok rahat yasayin.
3G’nin saglayacagi avantaj ne olacak; Turkcell-im Benim’e sadece internetten degil WAP’tan da erisebildiginiz icin mobil tarafta bunlara daha cabuk eriseceksiniz. Acikcasi 3G’yi dusunerek yapmadik ama faydasi olur. Ozellikle WAP tarafinda faydasi olur.
3G ile beraber bir video servisine donusecek mi?
Daha cok video kullanilir diye dusunuyoruz. Sadece 3G ile beraber degil. ayni zamanda cep telefonlarinin video uygulamasinin artmasiyla da beraber, 3G bir gerek ama tek basina yeterli degil. Cep telefonunuz video cekmiyorsa, data alt yapisinin tek basina olmasinin bir faydasi yok. Kullanicinin onu cekebiliyor olmasi lazim.
Ama asil video cekebilen telefonlarinda yayginlasmasi lazim. MMS’e baktiginiz zaman telefonlarin yuzde 70’i MMS’e uygun. Zaten kullanacak herkesin MMS’li telefonu var. Yuzde 30 daha cok benim babam gibi olan ve SMS bile kullanmayan bir kitle ki o kitlede olmamasinin cok fazla bir onemi yok.
Turkiye’de dunyanin en dar frekans araliklarinin tahsis edildigi mobil ses servislerini rahatlatacak 3G, numara tasinabilirligi olmadan anlamsiz olacak.
3G sizi konusma servislerinde de rahatlatacak mi?
Frekans basina baktiginiz zaman Turkiye frekans basina en cok musterisi olan ulkelerden biri. Operatorleri siraya dizin, bizim gibi bu kadar az frekans verilerek konusma yaptiran ulke sayisi nerdeyse yok.
Frekanslari da biz kendi kararlarimizla almiyoruz. Devlet bize bunu veriyor. Tabii ki 3G’nin orada saglayacagi avantajlar var ve bu tum operatorler icin gecerli. 3G sadece data altyapisi acisindan degil, sesin daha kaliteli ve daha verimli verilmesi acisindanda avantaj sagliyor; ozellikle 900 MHz’de.
3G’ye gecis 1800 MHz operatorune oranla sizin icin daha mi kolay, daha mi zor olacak?
Aslinda bu, gecisin biraz da nasil olacaginabagli. 900-1800 farkindan cok bizi meraklandiran ozellikle bu numara tasinabilirligi konusu. Numara tasinabilirligi biraz ileri bir tarihte cikacak. Teknik olarak, daha hala altyapi ile ilgili ihaleye cikilacak; gelistirmeler devam ediyor. O surec gordugumuz kadariyla daha epey uzun surecek.
Ote yandan 3G’nin takvimi belli ve hersey yolunda giderse gelecek senenin ilk yarisindan itibaren 3G’nin ilk servislerini vermeye baslayacagiz. 3G ile numara tasinabilirligi arasinda bir faz farki olabilecek gibi gozukuyor. Bu faz farki ne kadar acilirsa ve 3G, numara tasinabilirligi olmadan cikmak durumunda kalirsa, soyle bir sikinti olacak: Siz musteri olarak 3G’yi almak icin numaranizi degistirmek zorunda kalicaksiniz. Bu, isi oldurur kibarcasi.
O nedenle bizim arzumuz 3G icin musteriye boyle bir sart kosulmamasi. Mesela, numara tasinabilirliginde altyapida bir sikinti cikti ve iki sene daha gecemedik. Biz iki sene daha 3G icin musteriye numara mi degistirtecegiz.
Bir yandan numara tasinabilirligini getirelim diyoruz, tamam; bir yandan da 3G icin numarani degistirmen lazim diyoruz. Benim guzel bir numaram var ve ben numarami degistirmem. Ben degistirmeyecegime gore musteri de degistirmez.
3G’de bize gore cok daha temel sorunlar var, musterinin adaptasyonuyla ve bu gecisin kolay saglanmasiyla ilgili. O yuzden oncelikle numaranin tasinabilir olmasi lazim burada. Numara tasinabilirliginede hep beraber evet dedik.
Numaranin neden degismesi gerekiyor?
Biz tam anlamiyla sebebini bilmiyoruz cunku teknik olarak herhangi bir kisit yok. Biz ve diger operatorler bunu teknik olarak kolaylikla yapabiliyoruz. Yani siz normal bir 2G musterisi olarak 3G servisi almak isteseniz biz size bu servisi, numaranizi degistirmeden cok kolay verebiliyoruz. Bunun icin sadece SIM’inizi degistirmeniz. Dunyada da zaten boyle bir uygulama yok.
Peki bizde getirilen ne?
Hala tam yuzde yuz net olmamakla beraber ihalenin boyle cikacagi yonunde bir soylem var. Numara tasinabilirligi olana kadar 3G’lerin numara tasinabilirligi olmayacak, diye konusuluyor. Yani siz 2G musterisi olarak ayni numaranizi 3G’ye tasiyamiyorsunuz. Bu numara 2G’de kaliyor. Bu seye benziyor.
Mobil imzada anlattigimiz gibi, insanlar almak istiyorlar ama soyle almak istiyorlar. Garanti, Yapi Kredi, TEB hangisinin sitesine girerseniz girin mobil imza almak istiyorum dediginiz zaman biz size aldiriyoruz. Sonra diyoruz ki Turkcell Extra’ya gitmeniz lazim. Musteri basiyor almak istiyor sonra Extra’ya gitmeyi gorunce bir ara giderim diyor ama kosarak da gitmiyor. Ozetle burda da ayni sikinti yasanir
Kaynak: Anonim
belgesi-1489
