Yüksek Kolesterol

Categories: Beslenme

Yüksek kolesterol ve kan yağları

Kolesterol

Kolesterol beyin,sinir sistemi, karaciğer ve kan başta olmak üzere vücut dokularının bir parçasıdır. Karaciğer tarafından üretilir. Hormonlar,D vitamini ve safra suyunun yapımında önemli rolü vardır. Genelde fazlası liflerle birleşip bağırsak yolu ile dışarı atılır. Ancak hayvansal kaynaklı yiyeceklerde de bulunur ve kolesterolden zengin yiyeceklerin sürekli ve bol miktarda yenilmesiyle vücutta aşıra artabilir. Bu durumda safra kesesi taşlarına,selülite, göz altlarında küçük,sarımtırak beneklere neden olabilir.

2 tür kolesterol var:
1.HDL(high dansiti lipoprotein)=iyi kolesterol

Görevi damarlardaki hücrelerden kolesterolü uzaklaştırarak,elden geçirilmesi ve vücuttan atılması için yeniden karaciğere taşımak.

Egzersiz ve şaşıracaksınız ama azıcık alkol iyi kolesterolü yükseltiyor

2.LDL (low dansiti lipoprotein)=kötü kolesterol

Görevi vücutta ihtiyacı olan hücrelere kolesterol taşımak. Ancak fazlası damar cidarlarında kolesterol birikmesine,damar sertliği ve yüksek tansiyona neden olabiliyor. İkisi birbirlerini dengeliyor. Sağlıklı bir kişide iyi kolesterol kötü kolesterolden daha fazladır. Yağ ve şekerden zengin batı tipi beslenme şeklinden, karbonhidrattan zengin,yağdan fakir beslenme şekline gelince kanda kötü kolesterol düşmeye başlıyor. Ancak bu durumda sağlık için gerekli iyi kolesterolde inişe geçiyor. Yani yağı tamamen kaldırmak hatalı. Kullanılan yağın türü çok önemli.

Doymuş yağların yerine zeytinyağı,ayçiçeği,fındıkyağı tercih edilmeli. Bu yağlar iyi kolesterol HDL’nin düşmesini engelliyorlar.

Kötü kolesterolü azaltanlar

•Egzersiz
•Kilo vermek
•Tekli doymamış(monounsaturated) yağlar
•Zeytinyağı
•Fıstık yağı
•Avokado
•Meyve ve sebzeler
•Çoklu doymamış(polyunsaturated) yağlar
•Ayçiçeği yağı
•Mısır yağı
•Keten tohumu
•Ceviz,fındık,badem
•Çözünen lif türleri
•Yulaf

Kötü kolesterolü arttıranlar

•Kırmızı et
•Sosis,sucuk,salam
•Tam yağlı süt ürünleri(süt,tereyağı,peynir)
•Yumurta sarısı(haftada 3 yumurtadan fazlası yenilmemeli. Birçok yiyecekte yumurta kullanıldığınıda unutmayın)
•Margarinlerin çoğu
•Karides
•Kızarmış yiyecekler
•Liften fakir beslenme

Trigliserid

Vücudumuzda ve yiyeceklerde bulunan yağlar tek yağ asidinden oluşmaz. Yağların çoğunun yapısında 3 yağ asidi vardır. Yapısında 3 yağ asidi bulunan yağlarada trigliserid denir. Trigliseridler kanımazdada dolaşırlar. Kanda düzeylerinin yükselmesi kalp sağlığına olumsuz etki eder. Kadınlarda,östrojen hormonu aktivitesine bağlı olarak,kanda iyi kolesterol(HDL) oranı erkeklerden daha yüksek.

Kalp hastalığı riskiniz olup olmadığını belirlemek için en kolay yol basit bir kan testi yaptırmak.

Ancak menopozla birlikte östrojen salgılanması durduğundan,onlarda da kalp krizi geçirme riski menopozdan sonra artıyor.

Normal değerler

Erkek

Kadın

Total kolesterol

< 200 mg/dl

HDL

45-70 mg/dl

35-60 mg/dl

LDL

< 160 mg/dl

Trigliserid

50-165 mg/dl

50-175 mg/dl

Nelere evet

•Elma,yulaf kepeği, kuru fasulye,bezelye
•Sarmısak
•Kalsiyum’dan zengin yiyecekler.
Az yağlı süt-yoğurt-peynir,küçük kılçıklı balıklar,kuru fasulye,koyu yeşil yapraklı sebzeler,brokoli,badem.
•Magnezyum’dan zengin yiyecekler
Tüm yeşil yapraklı sebzeler,patates kabuğu,kuru üzüm,ekmek,badem,bezelye, kuru fasulye,sarmısak,yengeç.
•Potasyum’dan zengin yiyecekler
Patates,baklagiller,kuru meyveler,domates,taze meyveler ve sebzeler.
•C vitamininden zengin yiyecekler
Yeşil biber,maydonoz,turunçgiller,domates,karnabahar,brokoli,lahana,kivi,bezelye.
•Zeytin yağı,ayçiçek yağı,mısır yağı
•Balık yağı,keten tohumu,ayçiçeği çekirdekleri,bal kabağı çekirdekleri
•Tavuk-balık
•Etten fakir,sebzeden zengin beslenme
•Liften zengin yiyecekler
Meyve ve sebzeler,yulaf,esmer pirinç,elenmemiş undan yapılmış makarna-ekmek
•Düzenli egzersiz

Nelere hayır

•Hayvansal kaynaklı yağlar ve bu yağlarla yapılmış yemekler
•Tere yağı
•Hindistan cevizi ve yağı
•Hidrojenasyon yöntemi ile yapılmış margarinler
•Kırmızı et
•Sakatat
•Karides
•Tuz
•Şeker
•Mayonez
•Tavuk derisi
•Konserve yiyecekler
•Kekler,kurabiyeler,bisküviler,börekler
•Sigara
•Alkol
•Kahve
•Stres