Öğretim Teknikleri

TARTIŞMA: Günlük yaşamımızda küçük gruplarla tartışma ortamı çoğunlukla kendiliğinden ortaya çıkar. Ancak bu tür tartışmaların bireyin üzerindeki etkisini kontrol etmek ve bir sonuca bağlamak oldukça güçtür. Bu nedenle tartışma bir öğretim yöntemi olarak kullanılırken, belli hedeflere ulaşılmasını sağlayacak biçimde planlı ve programlı bir şekilde yürütülmesi gerekir.

TARTIŞMA NEDİR?
Tartışma iki veya daha fazla kişinin belli bir konuda düşüncelerini sergileme yoluyla fikir alışverişinde bulunmalarıdır.
Tartışma Yönteminin Aşamaları
1. Tartışma Probleminin Seçimi: Tartışma problemi seçilirken katılımcıların ilgi ve tutumları ile konuyla ilgili ön bilgileri göz önünde bulundurulmalıdır. Konu katılımcılar için ilgi çekici olmalı ve tartışmaya karşı güdülenmelidir. Bunun yanısıra problem cümlesinin açık olması, konuyu tam olarak belirtmesi, konuyu sınırlayabilmesi gerekir. Problem cümlesi soru yada düz cümle olarak ifade edilebilir. Ancak soru cümlesi katılımcıların ilgisini çekmede ve onları araştırma yapmaya teşvik etmede daha etkilidir.

2. Tartışmayı Yönlendirecek Soruların Belirlenmesi: Tartışma yönteminde eğiticiler katılımcıları sorularla yönlendirmezse tartışmadan elde edilen sonuçlar hedefler doğrultusunda olmayabilir, konu dağılabilir. Bu nedenle eğiticinin tartışmayı yönlendirecek açılış, gelişme ve kapanış bölümüyle ilgili anahtar soruları önceden hazırlaması gerekir.

3. Araç ve Tekniklerin Belirlenmesi: Tartışma sürecinde bir çok öğretim araç ve tekniklerinden yararlanılabilir. Bu amaçla tartışmadan önce probleme uygun dramatazisyonlar yapılabilir, sergiler ve yakın çevre gezilebilir, yazılı materyaller okunabilir, radyo dinlenebilir ve film izlenebilir. Bu tür etkinlikler katılımcılarda ortak yaşantı oluşmasını sağlar ve tartışmaya katılımı sağlar.

4. Tartışmanın Yapılacağı Fiziksel Ortamın Düzenlenmesi: Tartışmanın yapılacağı fiziksel ortam ve katılımcı sayısı tartışmanın niteliğini etkiler. Çok kalabalık gruplarda tartışmalar bazı katılımcıların tartışma dışında kalmasını sağlar.
Tartışma ortamında sağlıklı iletişim kurulmasında, katılımcıların birbirlerini görmeleri önemli rol oynar. Bu nedenle katılımcıların, daire yada yarım ay biçiminde oturmasının sağlanması gerekir.

5. Değerlendirme: Tartışma sonunda, tartışma eğitici ya da katılımcılar tarafından değerlendirilmeli ve sonucu özetlenmelidir
BEYİN FIRTINASI

Yetişkinler genellikle belli bir konuya ilişkin görüşlerini hata yapma kaygısıyla rahatlıkla açıklayamazlar. Fikirlerini kendi kendilerine çok fazla irdeledikleri için ya konuşmayı tercih ederler yada bilindik görüşler ortaya atarlar.
Yetişkin eğitiminde kursiyerlerin etkin katılımını sağlamak, yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmek ve bazı sorunlara yeni çözüm yolları bulmak için BEYİN FIRTINASI tekniği kullanılabilir.

BEYİN FIRTINASI NEDİR?

Beyin Fırtınası, birden fazla kişinin bir araya gelerek bir konuyla ilgili fikirlerini tartışmaksızın açıklayarak, birbirleriyle fikir alışverişinde bulundukları, bireyin yaratıcı düşünme gücünü geliştiren bir öğretim tekniğidir.

BEYİN FIRTINASI NASIL UYGULANIR?

Beyin fırtınası tekniği uygulanırken aşağıdaki etkinliklere yer verilmesi gerekir;

1. Katılımcılara önce fikir üretecekleri bir konu verilir. Örneğin “Bir kursta öğrendiğiniz bilgileri çevrenizdeki kişilere nasıl ulaştıracaksınız?”

2. Katılımcıların her birine bu konudaki görüşleri sorulur. Katılımcının görüşü üzerinde hiçbir yorum yapılmadan tahtaya ya da büyük bir kağıda yazılır.

Bu aşamada aşağıdaki temel ilkelere uyulmalıdır;

• ÖNCE DÜŞÜN-SONRA TARTIŞ: Beyin fırtınası sürecinde katılımcının fikirlerini sınamadan, mantık süzgecinden geçirip elemeden olduğu gibi söylemesi gerekir. Katılımcı konuyla ilgili tüm düşüncelerini rahatlıkla söyleyebilmeli, yanlış yapmaktan korkmamalıdır. Tekniğin bu özelliği katılımcıya duyurulmalıdır.
• FARKLI FİKİRLER İYİDİR: Katılımcıların alışılmışın dışında, gerçekçi görülmeyen fikirlerine de değer verilmelidir. Saçma gelen bir fikrin, geliştirildiği zaman en iyisi olabileceği unutulmamalıdır.
• NİCELİK ÖNEMLİDİR: Konuyla ilgili ne kadar çok sayıda fikir üretilirse, o kadar iyidir. Çok sayıdaki fikir arasından en iyisini seçmek daha kolaydır.
• FİKİRLERİ BİRLEŞTİR VE GELİŞTİR: Katılımcıların gelen fikirleri geliştirmeleri, farklı fikirleri birleştirmeleri teşvik edilmelidir.

3. Katılımcıların fikirleri listelendikten sonra, ortaya atılan
tüm fikirler katılımcılarla birlikte tek tek değerlendirilmelidir. Değerlendirme sırasında benzer olan fikirler birleştirilir. Açık olmayan fikirler sahibine açıklattırılır. Katılımcılarla birlikte en iyi olan fikirler seçilir ve uygulamaya koyulur.

BEYİN FIRTINASI NE ZAMAN YAPILABİLİR?
Beyin fırtınası tekniği;

• Bir probleme çözüm yolu bulmak ve çözüm yollarından en iyisini seçmek için. Örneğin; Gecekondulaşmayı önlemek için ne yapabiliriz?
• Katılımcıların bildikleri bir konuda konuşturmak ve sahip oldukları bilgilerin doğruluğunu ya da yanlışlığını farkettirmek için

ALTI DÜŞÜNCE ŞAPKASI

ALTI DÜŞÜNCE ŞAPKASI YÖNTEMİ NEDİR?
Belli bir konuyu görüşmek, bir problemi çözmek yada bir konuda karara varmanın gerektiği toplantılarda, toplantıya katılanlar genellikle daldan dala atlamakta, herkes konuya farklı açıdan yaklaşmaktadır. Bu da çok fazla zaman kaybına ve sonuçların ortaya çıkmasında güçlüklere neden olur.
Altı Düşünce Şapkası Yöntemi, düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. “Şapkalar” düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan bir semboldür. Şapkaların rengi değiştikçe, rengin simgelediği düşüncelerin belirli bir düzen içinde sırasıyla aktarılması beklenir.

ALTI DÜŞÜNCE ŞAPKASI YÖNTEMİ NASIL UYGULANIR?
Katılımcılara üzerinde görüşme yapacakları konu verilir. Tüm katılımcıların konuya yaklaşırken aynı şapkayı giymeleri yani konuya aynı şekilde yaklaşmaları istenir. Şapkaların renkleri aşağıda verilen düşünme yaklaşımlarını simgelemektedir.

BEYAZ ŞAPKA:
?Net bilgileri içerir (Tarafsız Şapka)
?Görüşülen konu ile ilgili net bilgiler, sayılar, araştırmalar, kanıtlanmış veriler ortaya konur.
?Hangi bilgilere sahibiz?
?Hangi bilgiler eksik?
?İhtiyacımız olan bilgiyi nasıl elde ederiz?

KIRMIZI ŞAPKA:
?Duygular bu şapkada hesaba katılır. (Duygusal, Kişisel Şapka)
?Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan hislerini söyleme şansı verilir.
?Bu olay, durum, öneri, sorun vb. hakkında neler hissediyorum?

SİYAH ŞAPKA:
?Tehlikelerle alakalı olan şapkadır. (Kötümser şapka, tedbir şapkası)
?Konunun riskleri, gelecekte doğurabileceği problemler, eleştiriler ortaya çıkarılır.
?Bu önerinin bize zararları neler olabilir?

SARI ŞAPKA:
?Avantajların ortaya konduğu şapkadır.(İyimser şapka,yararlar şapkası)
?O işin avantajları ortaya konulur. Getirileri gözönüne alınır.
?Bu olayın bize sağlayacağı çıkarlar(yararlar) neler olabilir?

YEŞİL ŞAPKA:
?Yaratıcılıkla ilgili şapkadır. (Yenilikçi, üretken, alternatifler şapkası)
?Konu ile ilgili alternatifler nelerdir?
?Yaratıcılık ön planda tutulur ve toplantıya katılanların yaratıcı olmaları teşvik edilir.
?Önemli olan fikrin saçma olup olmadığı değil; orijinal, yeni, üretken olmasıdır.
?Bu konudaki değişik önerilerimiz neler olabilir?
MAVİ ŞAPKA:
?Sonuçların ortaya konduğu şapkadır. (Serinkanlı durum analizi, kontrol Şapkası.)
?Düşünce sistemleştirilir. Toplantının sonuçları ortaya çıkarılır ve özetlenir.
?Ne oldu? (geçmiş)
?Ne oluyor? (şimdi)
?Sonra neler olmalı? (gelecek)

Katılımcılar şapkaların tümünü belirli bir düzen içerisinde takarak düşünce ve önerilerini sırayla aktarırlar ve böylece toplantı hedefe ulaşır.

belgesi-1979

Belgeci