Belgeci.com – Bilgi Paylaştıkça Çoğalır

Özellikle Microsoft firmasının ürünlerinde kullandığı NetBIOS protolokü çok az bellek ihtiyacı duyan ve hızlı bir protokol olması dolayısıyla küçük ağlarda tercih edilebilir. Fakat NetBIOS, üzerinde çalıştığı ağ ortamına bağlı olduğu için yönlendirmeyi desteklemez bu da onu büyük ağ ortamlarında kullanışsız kılar. NetBIOS paketlerinin yönlendirilememesi (routing) bağımsız bir adres yapısının olmamasındandır. Tamamen üzerinde çalıştığı ağın adreslemesine bağlıdır, (örneğin 48 bitlik Ethernet adresleri) küçük fiziksel ağ parçalarıyla sınırlamasının sebebi budur. Fiziksel broadcast adreslere bağımlılığı seri bağlantılarda kullanılmasını da engeller. Örnek olarak Windows for Workgroups ağına yeni bir bilgisayarın eklenişini açıklarsak NetBIOS’un çalışması daha iyi anlaşılabilir.

Windows for Workgroups çalışmaya başladığında name registration paket denilen kendi ismini onaylatmak amacıyla broadcast (ağdaki bütün makinalara) bir paket gönderir. Bu pakette içinde makinayı tanımlayan NetBIOS ismi yer alır. Eğer ağ üzerinde başka bir bilgisayar bu ismi kullanıyorsa o da negative name registration response paketi (önerilen ismin o anda kullanımda olduğunu gösteren) yine broadcast olarak gösterilir. Fakat yeni eklenen bilgisayar olumsuz bir cevap almazsa önerdiği ismi kullanır. Bu isim o bilgisayarın adresi olmuştur. NetBIOS paketleri kaynak ve varış adresleri kısmında bu isimleri kullanır. Bu protokolün diğerlerinden ayrılmasını sağlayan en büyük özelliklerden birisi yeni bir bilgisayar eklendiğinde adres verme işleminin, merkezi bir isim sunucusunda (name server) kayıt edilmesine gerek olmadan, otomatik bir şekilde gerçekleşmesidir. Fakat bu çalışma şekli protokolün küçük ağlarla sınırlanmasına sebep olur.

NetBIOS’un bu zayıflıkları zaman içinde değişim geçirmesine sebep olmuş ve katmanlı bir protokol haline gelmiştir. NetBIOS denilince oluşan kavram karmaşasının bir sebebi de budur. Artık NetBIOS NBF (NetBIOS frame) protokolüne bağımlı değildir. TCP/IP’de dahil olmak üzere başka protokoller üzerinden çalışılabilir. Bunu NetBIOS mesajlarını TCP/IP datagramlarına ekleyerek yapar. Bunu sağlayan protokole NetBIOS over TCP/IP (NBT) denir. NBT, Microsoft tarafından Windows NT, Windows 95 ve Windows for Workgroups sistemlerinde ağ protokolü olarak kullanılmaktadır.

NBT protokolü b-node yapısına dayalıdır. Bir b-node (broadcast node) kendi ismini onaylatma ihtiyacı duyan veya başka bilgisayarların ismini öğrenmek isteyen bir bilgisayardır. Bunun için broadcast mesajlar kullanır. Fakat bu sefer broadcast mesajlar UDP mesajlar içinde IP broadcast adresler kullanılarak gönderilir. Microsoft bu durumda da devam eden broadcast bağımlılığını hafifletmek için biraz değiştirilmiş b-node yapısını kullanır. Burada LMHOSTS isimli bir dosya NetBIOS isimleri ile IP adreslerini içerir. Bu sayade her zaman broadcast mesaj yollamak gerekmez.

b-node yapısında broadcast mesajlar sadece isim tespiti için kullanılır yoksa normal bir mesaj hangi makina hedeflenmişse doğrudan o makinanın adresine gönderilebilir. Fakat NetBIOS paketleme IP datagramların içine koymak protokolü yavaşlattığı gibi daha kompleks yapmaktadır. NBT kullanan bir bilgisayar bir başka NBT kullanan bilgisayarla haberleşebilir fakat NBF kullananla haberleşemez.

Bugün Microsoft’un ağlar için geliştirdiği Windows NT işletim sistemi birçok haberleşme protokolünü destekler. Windows NT install edilirken bilgisayar üzerinde ağ içerisinde adaptör kartı tespit ederse otomatik olarak NetBEUI yüklenir. NetBEUI giriş bölümünde geçtiği gibi NetBIOS ın biraz geliştirilmiş halidir. Fakat NBT gibi katmanlı değildir. Eğer geniş alan bağlantıları düşünülüyorsa Windows NT üzerinde TCP/IP ve NBT için gerekli programlar da yüklenmelidir. NBT yüklenirken NetBIOS ismine, Workgroups ismine, scape ID denilen bir değere ve LMHOSTS dosyasının yerine ihtiyaç duyulur.

NetBIOS ismi NetBIOS ile haberleşen bilgisayarların birbirlerini adreslemelerini sağlayan isimdir. Bu isim 15 karakteri geçmemelidir.

Workgroup ismi bilgisayarlar arasında organizasyon sağlayan bir isimdir. Bu açıdan dosya sistemlerimde dizinlere benzetilebilir. Workgroup ismi ağ yöneticileri tarafından tanımlanır ve 15 karakteri geçmemelidir.

Üçüncü gerekli değer olan scope ID NBT’ye özgüdür. Buda 15 karakteri geçmeyen bir değerdir. Scope ID sayesinde bir TCP/IP ağ, parçalara bölünebilir. Bu bölünme mantıksal olmasına rağmen bilgisayarların birbirlerine erişimini sınırlar. Workgroup ismi hiyerarşik bir yapı oluştursa da erişim sınırlaması getirmez. Fakat iki bilgisayrın birbirlerinin kaynaklarına erişebilmesi için aynı scope ID’ye sahip olmaları gerekir.

Son olarak NBT ile gelen ve çözülmesi gereken bir problem NetBIOS isimlerinin IP adreslere çevrilmesidir. Bunun için UNIX’teki /etc/hosts dosyasına benzer bir dosya kullanılır LMHOSTS olarak adlandırılan bu dosyanın formatı da /etc/hosts ile hemen hemen aynıdır. Tek fark ise /etc/hosts ile TCP/IP makina isimleri IP adreslerine çevrilirken LMHOSTS ile NetBIOS isimleri IP adreslerine çevrilir.
Kaynak: Anonim
belgesi-245