56 Belge Bilim Adamlari Sayfa 2 / 6

Leibniz (1646 – 1716)

"Ben de o kadar fikir var ki, eğer benden daha iyi görmesini bilenler bir gün onları derinleştirecek ve benim zihin emeğime kendi kafalarının güzelliğini katacak olurlarsa, sonraları belki bir işe yarayabilir" diyen Gottfried Wilhelm Leibniz, 1 Temmuz 1646 günü Leibzig’de doğdu. Ancak yetmiş yıl yaşadı. 14 Kasım 1716 yılında Hannover’de öldü. Babası ahlak ilmi öğretmeni…

Fourier (1768 – 1830)

Bir terzinin oğlu olan Jean Babtiste Joseph Fourier, 21 Mart 1768 günü Fransa’ da Auxerre kentinde doğmuştur. Henüz dokuz yaşındayken hem annesini ve hem de babasını yitirmiştir. Hayırsever Madam Moiton ve Auxerre kasabasının baş rahibine ne kadar teşekkür edilse azdır. Çünkü, bu hayırsever kimseler öksüz ve kimsesiz kalan Fourier’i şehirdeki askeri okula gönderdiler. Fourier kendisini…

Euclid (M.Ö. 325 – M.Ö. 265)

Rönesans sonrası Avrupa’da, Kopernik’le başlayan, Kepler, Galileo ve Newton’la 17. yüzyılda doruğuna ulaşan bilimsel devrim, kökleri Helenistik döneme uzanan bir olaydır. O dönemin seçkin bilginlerinden Aristarkus, güneş-merkezli astronomi düşüncesinde Kopernik’i öncelemişti; Arşimet yaklaşık iki bin yıl sonra gelen Galileo’ya esin kaynağı olmuştu; Öklid çağlar boyu yalnız matematik dünyasının değil, matematikle yakından ilgilenen hemen herkesin gözünde…

Julius Levin Ulrich Dedekind

Bir hukuk profesörü olan Julius Levin Ulrich Dedekind’in dört çocuğundan en küçük olan Julius Wilhelm Richard Dedekind, Gauss’un doğduğu yerde, 6 Ekim 1831 günü Brunswich’te doğmuştur. Richard, yedi yaşından on altı yaşına kadar doğduğu kentin Gymnasium’unda okudu. Erken yaşlarda matematik dehası pek görülmedi. Onun ilk aşkları fizik ve kimya olmuştur. Matematiğe, ilimlerin hizmetçisi gözüyle bakıyordu.…

De L’Hôpital (1661 – 1704)

L’Hôpital, amatör bir Fransız matematikçisidir. 1661 yılında Paris’te doğmuştur. Asil bir Fransız ailesinden gelir. Johann Bernoulli’nin yönetiminde çalışmış ve kendisini yetiştirmiştir. L’Hôpital çok kabiliyetli bir matematikçiydi ve brachystochrone adı verilen problemi çözmüştür. L’Hôpital ‘in en ünlü eseri 1692 yılında yazmış olduğu "Analyse des infiniment petits pour l’intelligence des lignes courbes" dir. Bu eser aynı zamanda…

d’Alembert (1717 – 1783)

Jean Le Rond d’Alembert adı, Notre Dame de Paris yöresinde küçük bir kilisenin adı olan Saint-Jean-Le Rond’tan gelmektedir. Chevalier Destouches’in gayri meşru oğlu olan d’Alembert, annesi tarafından gizlice Saint-Jean-Le Rond kilisesinin basamaklarına bırakılmıştı. Çocuğu sabahın erken saatlerinde kilisenin basamakları üstünde mışıl mışıl uyurken, kiliseye gelen papaz buldu. Hava oldukça da karanlıktı. Sabahın soğuğu iliklerine kadar…

Gabriel Cramer (1704 – 1752)

İsviçre’li bir matematikçi olan Gabriel Cramer, 1704 yılında Cenevre’de doğdu. Cenevre’de matematik ve felsefe profesörlüğü yaptı. Berlin akademisine ve İngiliz Kraliyet Akademisine üye seçildi. "Cebirsel Eğrilerin Analizine Giriş" adlı kitabı 1750 yılında yayımlandı. Cramer’in bu kitabı, analitik geometri alanında yazılan ilk kitaplardan biridir. Cramer’in en büyük hizmetlerinden biri de, Jean ve Jacques Bernoulli’nin tüm kitaplarıyla,…

Robert Grosseteste

 Aristoteles’ten ve onun Müslüman yorumcularından, özellikle de İbnSînâ’dan etkilenen Grosseteste (1170-1253), doğayı tanımaya yönelikbilimsel araştırmalar sırasında kullanılması maksadıyla önce resolutio(çözme) ve sonra compositio (birleştirme) işlemlerinin yapılmasınıgerektiren iki aşamalı yeni bir araştırma yöntemi geliştirmiş veböylece Descartes’tan dört yüzyıl önce Descartesçı Yöntem’intemellerini atmıştır; ona göre, çözmeden sonraki birleştirmeaşamasında, yani olguların oluş biçimlerini anlamlandırmaya yönelikvarsayımların kurulması sırasında, deneyden…

Feza Gürsey

Feza Gürsey, 7 Nisan 1921’de askeri doktor Ahmet Reşit Gürsey ile Türkiye Cumhuriyeti‘nin öncü bilim kadınlarından kimyager Remziye Hisar‘ın çocukları olarak İstanbul’da doğdu. Anne – babasının çocuklarının eğitimi üzerine titizlikle eğilmesi ve küçük yaşta İstanbul aydın çevresinin içinde yer alma şansı bulmuş olması, Gürsey’in genç yaşlardan başlayarak çok yönlü ve sanata düşkün kişiliğininin oluşmasını sağladı.…

Ömer el-Hayyâm

Daha çok dörtlük biçiminde yazmış olduğu felsefî şiirlerle tanınanÖmer el-Hayyâm (1045-1123), aynı zamanda matematik ve astronomialanlarındaki çalışmalarıyla bilimin gelişimini etkilemiş seçkin birbilim adamıdır.Matematiğe ilişkin araştırmaları özellikle sayılar kuramı ile cebiralanında yoğunlaşmıştır. Eukleides’in Elementler’i üzerine yapmışolduğu bir yorumda, işlemler sırasında irrasyonel sayıların darasyonel sayılar gibi kullanılabileceğini ilk defa kanıtlamıştır.En değerli cebir yapıtlarından birisi olan Risâle fî’l-Berâhîn…