26 Belge Türk Dili ve Edebiyatı

Altıncı Şehir

İstanbul,Konya,Erzurum,Bursa,Ankara hakkında yazdığı Beş Şehir kitabında Sivas’ın yer almamasına üzülen Ahmet Turan Alkan bunun üzerine Altıncı Şehir’i yazmıştır.Sürekli yapılan betonarme binaların Sivas’ın tarihini,ruhlarını yok ettiğini anlatıyor.Artık hakiki yerlilerinde kalmadığını bir kuş gibi soylarının tükendiğinden bahsetmektedir.Sivas’ta yaşamış ve sevdiği şehri her teferruatıyla tanımış bir aydın olan Ahmet Turan Alkan folklorlarla sınırlı kalmayıp Türkiye’de yaşanan büyük değişmeyi…

Anayurt Oteli

Ne ölü, ne sağ” bir yaşamın kahramanı Zebercet. Gözünü ilk açtığı ve yaşadığı Anayurt Oteli’yle aynı kaderi paylaşıyor: Birbirine benzeyen geçici ilişkilerle geçen günler, yalnız ve tek başına sürüklenen bir hayat. Gecikmeli Ankara treniyle gelen -adını bile bilmediğimiz- kadın otelde bir gece kalır ve Zebercet’in de, Anayurt Oteli’nin de sessiz akıp giden günlerinin içeriği değişir.…

Drina Köprüsü

Drina Köprüsü, şüphe yok ki, geçtiğimiz yüzyılın en büyük romanlarından biri. 1961′de İvo Andriç’e layık görülen Nobel Ödülü, edebiyat dünyasında, özel olarak bu kitaba verilmiş gibi kabul edildi; kitap o yıllarda Türkiye’de de büyük ilgi gördü. Drina Köprüsü, hiç eskimeyecek değerinin ötesinde, kırk-elli yıl sonra, 1990′ların Yugoslavyası’nda yeniden güncellik kazandı. Acı bir vesileyle: ülkedeki çok…

Servet-i Fünun Döneminin Önemli Sanatçıları

SERVET-İ FÜNUN DÖNEMİNİN ÖNEMLİ SANATÇILARI TEVFİK FİKRET (1867-1915): Şairin, Batılı sanat anlayışını benimsemesindeki en önemli neden lisede edebiyat öğretmeni olan Recaizade Mahmut Ekrem’den etkilenmesidir. Sanat yaşamı iki ayrı dönem içerisinde incelenebilir. Birinci dönem Servet-i Fünun hareketinin içinde bulunduğu dönemdir. Bu dönemde “sanat sanat içindir” anlayışıyla ürünler vermesine karşın, yine de toplumsal konuların sınırını (dönemin siyasal…

Servet-i Fünun Edebiyatı ve Genel Özellikleri

  SERVET-İ FÜNUN EDEBİYATI (EDEBİYAT-I CEDİDE) (1896-1901) Servet-i Fünun veya Edebiyat-ı Cedide devri, Türk edebiyatında 1860’tan beri devam eden Doğu-Batı mücadelesinin kesin sonucunu (Batı edebiyatının lehine) belirleyen aşamadır. Gerçekten yoğun ve dinamik çalışmalarla geçen bu kısa dönem sonunda Türk edebiyatı, gerek anlayış, gerek içerik, gerekse teknik bakımdan tamamıyla Batılı bir nitelik kazanmıştır. Bu döneme Servet-i…

Fecr-i ati Edebiyatı

FECRİ ATİ EDEBİYATI   Servet-i fünun edebiyatının devamı niteliğinde olan fecr-i ati topluluğu,1909 yılında ortaya çıktı.geleceğin güneşi anlamına gelen fecr-i ati topluluğu,görüşlerini bir bildiri ile 24 şubat 1910’da edebiyat dünyasına duyurdu.ancak bu topluluk, içinde bulundukları olumsuz koşullar nedeniyle fazla bir varlık gösteremeden dağıldı. 24 Temmuz 1908’de ilan edilen II. Meşrutiyet’ten sonra ülkede canlı ve hareketli…

“Şeytanın Çağrısı” Blanc

“Şeytan olmasaydı, Tanrı insanlık dışı olurdu ve Asla büyük bir seyirci kitlesine ulaşamazdı.”   Jean COCTEAU    “Hayır, şeytanı şahsen tanımadım, ama cehennemi ziyaret ettim.” Ülkemizde hak ettiği değeri göremeyen modern Fransız yazınının en önemli temsilcilerinden biri olan Henry Frederic Blanc’in “Şeytanın Çağrısı” adlı romanı bu cümleyle başlar. İsminden dolayı satanist düşünceye hizmet ettiği yanılgısına düşerek…

Dalgalanan bir söyleyiş: Sus Dağı

Canlı olduğundan emin olmak için dil’de sürüklenir Nigar Okyay. Yapısal anlatı ve söyleyişten dışarıya atıp kendini; evet, evet can havliyle yapar bunu, yoksa “tilkinin başını kızken ezmeli” diyen eğitmenler vardır her yerde, ‘dalgalanan’ bir söyleyişe uzatır dilini. Bu yüzden dil’i asan bir kaçak gibidir. Yani, diğer bir deyişle dil’i asmış bir hali vardır ‘yükünü tutmuş…

Yeryüzünün Küçük Tanrıları

Yeryüzünün Küçük Tanrıları Bir de yeryüzünün küçük tanrıları vardır. Bunlardan “İyi Tanrıça” diye adlandırılan Demeter buğday tanrıçasıdır, bereket ve toprak tanrıçasıdır. Kronos’la Rea’nın kızıdır. Eleusis prensleri arasında yerleşen ve Eleusis’te bir tapınak kuran Demeter bu prenslerden Triptolemos’u kendisine yardımcı seçmiştir. Triptolemos dünyayı dolaşarak insana tarımın inceliklerini öğretir. Şarap ve bağ tanrısı Dionysos da küçük tanrılardandır.…

Adonis

  ADONİS Adonis – bazı kaynaklarda Afrodit’in oğlu, bazılarında ise sevdiği kişi olarak gösterilmektedir. Mitolojide güzelliği ile meşhur bir delikanlıdır, hakkında çeşit çeşit rivayetler vardır. Yunalılar onu çiçekli ve neşeli ilkbaharın sembolü olarak kabul ederlerdi. Bir rivayete göre Adonis vahşi domuz avı sırasında ölmüştü. Afrodit bu acıya dayanamamış, Zeus’tan onu görmesine izin vermesini rica etmiş.…