Erwin Schrodinger

Atomun parçaları olan elektronların davranışlarını matematik
formüllerle ifade edip dalga mekaniğini kurmasıyla tanınır.

Zengin bir sanayicinin oğlu olduğu için evde özel dersler alarak
yetişen Schrödinger daha sonra Viyana Üniversitesi’ne girerek başarılı
bir öğrenci oldu. 23 yaşında doktorasını bile tamamlamış bulunuyordu.
Birinci Dünya Savaşı başladığında Güney-Batı cephesinde topçu subayı
olarak görev yaptı. İyi rastlantılar sonucu, yara bile almadan
savaştan döndü.

Bir ara fiziği bırakıp felsefe ile uğraşmaya karar verdi. Fakat
felsefe üzerinde çalışmayı düşlediği kent, yapılan barış antlaşmasıyla
Avusturya’ya bırakılmıştı. Bu durum Schrödinger’i fizikçi olarak
kalmaya zorladı. Bunun üzerine Almanya’ya geçti ve 34 yaşında,
Stuttgart Üniversitesi’nde profesörlük görevine başladı.

Einstein’in makalelerinden birinde De Broglie’nin, maddeyi dalga
olarak da düşünülebileceği görüşünü ileri süren bir dipnot vardı.
Bunun anlamı, elektronların dalga özelliklerinin de bulunduğu idi.
Bohr’un geliştirdiği atom modeli ile bazı şeylerin açıklanamadığını
biliniyordu. Fakat elektronlara dalga özelliği verildiğinde ileri
sürülen atom modeli daha da anlamlı oluyordu.

Elektronlar çekirdek etrafında herhangi bir yörüngede olabiliyorlardı.
Madde dalgası da bu yörüngeler etrafında, sayısı kesin dalga boyları
biçimindeydi. Bu, durağan dalga yaratıyor ve elektron yörüngesinde
kaldığı sürece ışık yaymayacağı anlamına geliyordu. Elektron
yörüngeleri, dalga boylarının ancak tamsayı katlarına karşılık olan
başka yörüngelerde bulunabiliyorlardı.

Dirac ve Born gibi, Schrödinger de elektronun davranışını matematik
bir formülle ifade etmeye uğraştı. Bazen “dalga mekaniği” bazen
“kuantum mekaniği” denilen bu ilişki, Planck’ın kuantum kuramının
matematik temeli oldu. Bu ilişkinin temel formülü Schrödinger dalga
denklemi idi. 1926 yılında yayınlanan bu araştırması bir yıl önce

Heisenberg’in yayınladığı matris mekaniği ile benzerdi. Birinin
açıkladığını, diğeri de yapabiliyordu. Dalga mekaniği giderek
yaygınlaştı. Bunun nedeni atomun yapısını daha iyi canlandırmasıydı.

Schrödinger bu çalışmaları nedeniyle 1933 yılı Nobel Fizik Ödülü ile
onurlandırıldı. Berlin Üniversitesi’nde kuramsal fizik profesörü
olduğu yıl Hitler’in iktidara gelmesi üzerine Schrödinger, ülkesi olan
Avusturya’ya dönmek zorunda kaldı. 1938 yılında Nazi yönetimi
Avusturya’yı işgal edince, Schrödinger bu kez İngiltere’ye ve daha
sonra İrlanda’ya geçti ve Dublin’de profesörlüğe başladı. Bunu duyan
Dirac da aynı kente geldi ve böylece “dalga mekaniği” kurucuları
güçlerini yeniden birleştirdiler. 69 yaşında yurt özlemi duyan
Schrödinger, Viyana’ya döndü ve ölümüne kadar bu kentte yaşadı
belgesi-573