Bitkilerde Destek ve Hareket

Destek yapıları:

1-Hücre çeperi ve turgor: Otsu bitkilerde ve ağaçsı bitkilerin genç yapılarında desteği oluşturan temel yapıdır.

2-Destek dokusu: Ağaçsı bitkilerde destek ödevi için farklılaşmış özel hücrelerden oluşmuş dokudur.(Kollenkima ve sklerankima)

3-İşletim demetleri ve çeper kalınlaşması gösteren dokular:Bu dokulara ait hücreler sahip oldukları kalın çeperlerle esas görevlerinin yanısıra bitkilerde destek ödevide görürler.

Bitkilerde hareket:

Bitkilerde konum ve yer değiştirme hareketleri görülmez. Bitkilerde gözlenen hareket biçimleri;

1-Nasti(İrkilme):Uyaranın yönüne bağlı olmaksızın gerçekleşen tepki tarzındaki hareketlerdir.Uyarana göre adlandırılır.

Not:Nasti olayında temel etken turgor olayıdır.

*Fotonasti…….(Uyaran:ışık):Papatya çiçeklerinde

*Termonasti….(Uyaran:Isı):Çiğdemin yaprak hareketlerinde

*Sismonasti….(Uyaran:Sarsıntı,Değme):Küstüm otunda

*Tigmonasti….(Uyaran:Dokunma):Böcek kapan bitkilerde

2-Tropizma(Uyarılma):Uyaranın yönüne bağlı olarak gerçekleşen yönelim şeklindeki harekettir.Uyarana göre adlandırılır.Uyarana doğru gerçekleşen yönelime pozitif tropizma, uyarandan uzaklaşma şeklinde gerçekleşen yönelime negatif tropizma denir.

Not:Tropizma olayında temel etken hormonlardır

*Fototropizma (Uyaran: ışık) Gövde pozitif tepki kök ise negatif tepki verir.

*Jeotropizma (Uyaran:Yerçekimi) Gövde negatif kök ise pozitif tepki verir.Bataklık ve sulak ortam bitkilerinin bazı kökleri negatif jeotropizma gösterir. Bu tip kökler havalandırma kökleri olarak adlandırılır ve bataklık toprağında O2 nin az olmasından dolayı köklerin gaz alış verişinde rol alırlar.

*Hidrotropizma (Uyaran :Su) Kökler pozitif hidrotropizma göstererek suyun fazla olduğu ortamlara doğru yönelirler.

*Kemotropizma (Uyaran:Kimyasallar=asitler,bazlar,gübre) Kökler kimyasallara karşı pozitif (Gübre) veya negatif (Asit) tropizma gösterirler.

*Travmatropizma (Uyaran:Yaralanma) Kökler yaralanmaya neden olan faktörlere karşı negatif tropizma gösterir.

*Haptotropizma (Uyaran:Temas) Sarmaşık ve fasulyenin sülük gövdelerinde değmeye karşı pozitif tropizma gösterir.

belgesi-552

Belgeci