Bilim Tarihi (Kronoloji)

Bilim Tarihi
150 Ptolemaios, yıldızlarla gezegenlerin hareketleri hakkındaki Almagest’i yazdı.
161 Yunanlı anatomici Galenos, daha sonra ünlü bir doktor olacağı Roma’ya yerleşti.
287 M.Ö. 287’de matematikçi ve mucit Arşimet doğdu.
335 Aristoteles, doğa tarihiyle ve evrenin yapısıyla ilgili önemli bilimsel kitaplar kaleme alır.
387 M.Ö. 387’de Filozof Platon, Atina’da Akademia’yı kurdu.

399 Yunanlı filozofların en büyüklerinden olan Sokrates öldü.
450 M.Ö. 450’de Hippokrates, Kos (İstanköy) adasında doğdu.
500 M.Ö. 500’de Pythagoras, evrende sayıların ve uyumun gizemli önemini irdeler.
551 Çinli filozof Konfüçyüs doğdu.
600 Orta Amerika’da Maya uygarlığı gelişti.
700 M.Ö. 700’de eski bir Hint tıp metni olan Ayurueda’nın ilk derlenişi.
813 Bağdat’ta gökbilim okulu kuruldu.
854 Arap simyacı Ebubekir Razi (Rhazes) doğdu.
965 Optik konusundaki çalışmalarıyla ünlü Arap fizikçi İbnülheysem (Alhazen) doğdu.
1253 Matematik ve bilim dersleri veren Robert Grosseteste’in öldü.
1253 Matematik ve bilim dersleri veren Robert Grosseteste öldü.
1264 Aquinolu Thomas, Hıristiyan düşüncesini Aristoteles’in öğretisiyle uzlaştırdı.
1267 Roger Bacon, geleneksel Hıristiyan eğitimine karşı çıktı.
1452 Mucit ve sanatçı Leonardo da Vinci doğdu.
1453 Copernicus, gezegenlerin Dünya’nın etrafında değil, Güneş’in etrafında döndüğünü ortaya atan kuramını yayımladı.
1453 Andreas Vesalius, insan anatomisiyle ilgili yeni bir elkitabı çıkardı.
1527 Paracelsus, Basel Üniversitesi’nde profesör oldu.
1543 Copernicus, gezegenlerin Dünya’nın etrafında değil, Güneş’in etrafında döndüğünü ortaya atan kuramını yayımladı. Andreas Vesalius, insan anatomisiyle ilgili yeni bir elkitabı çıkardı.
1551 Conrad von Gesner, hayvan krallığıyla ilgili incelemesini yayımlamaya başladı.
1557 Conrad von Gesner, hayvan krallığıyla ilgili dev incelemesini yayımlamaya başladı.
15 Şubat 1564 Bilim adamı Galileo doğdu.
1574 Tycho Brahe, gökyüzünü gözlemek için Hven adasında bir gözlemevi kurdu.
31 Mart 1596 Matematikçi ve filozof Rene Descartes doğdu.

1610 Galileo Galilei, teleskop kullanarak yaptığı gökbilimsel keşifleri konu alan Yıldızların Habercisi’ni yayımladı.
1616 William Harvey, kan dolaşımı konusunda dersler verdi.
1618 Johannes Kepler, gezegenlerin Güneş’in çevresinde çizdikleri elips biçimindeki yörüngeleri betimleyen yasaları yayımlar.
1627 Francis Bacon’un, bilimin toplum içindeki önemli rolüyle ilgili etkili düşünceler içeren Yeni Atlantis’i yayınlandı.
1632 Galileo, lki Büyük Dünya Sistemi Hakkında Diyalog’u yayımlar.
25 Aralık 1642 Ünlü fizikçi Isaac Newton doğdu.

1644 Descartes’ın en önemli bilimsel çalışması Felsefenin İlkeleri yayımlandı.
1661 Robert Boyle, Kuşkucu Kimyager başlıklı kitabında, maddenin minik yuvarlardan oluştuğunu ileri sürdü.
1662 Londra’da Kraliyet Derneği kuruldu.
1665 Robert Hooke’un, mikroskop yardımıyla çizilmiş ayrıntılı çizimler içeren Micrographia’sının yayımlandı.
1666 Paris’te, Academie Royale des Science kuruldu.
1682 Edmond Halley, daha sonra kendi adıyla anılacak bir kuyrukluyıldızın yörüngesini çizip betimledi.
1687 Newton’un, evrensel çekim yasalarını formülleştirdiği Principia başlıklı kitabının yayımladı.
1703 Newton, Kraliyet Derneği’nin başkanlığına getirildi ve 1727’de ölümüne dek bu görevde kaldı.
1704 Newton, mercekler ve ışık hakkındaki, Optik başlıklı kitabını yayımlar.
1704 John Ray, 17 000 bitkiyi içeren sınıflandırmasını tamamladı.
1705 Francis Hauksbee, vakumlu bir küreyi sürterek anlık, parlak elektrik ışıkları elde etti.
17 Ocak 1706 Benjamin Franklin doğdu.
1729 Stephen Gray, elektriği büyük uzaklıklara iletti.
1745 Elektrik depolayan bir alet olan Leiden şişesi bulundu.
1748 Georges de Buffon, 36 cilt tutan, “Doğa Tarihi İncelemesi”ni tamamladı.
1752 Benjamin Franklin, yıldırımın elektrikten kaynaklandığını gösterdi.
1753 Carl Linnaeus, yeni, iki terimli bitki sınıflandırma sistemini yayımladı.
1756 Joseph Black, kimyasal maddelerin ısıtılmasıyla elde edilebilen “sabit hava”yı buldu.
1774 Joseph Priestley, bugün bizim oksijen olarak bildiğimiz gazı ayrıştırdı ve ona “flojistonlu hava” adını verdi.
1775 Abraham Werner, Freiberg’te bir madencilik okulu kurdu ve yavaş yavaş, yerbilimsel değişmeyle ilgili “Neptün” kuramını geliştirdi.
1779 Antoine Lavoisier, “flojistonlu hava”nın varlığını kanıtladı ve ona “oksijen” adını verdi.
1787 Caroline Herschel, gökbilime yaptığı katkılardan dolayı sarayın takdirini kazandı.
1789 Lavoisier’nin, 33 elementi sıraladığı ve bu elementlerin adlandırılması ile ilgili modern sistemi sunduğu “Kimyasal Adlandırma Yöntemi” yayımlandı.
1791 Luigi Galvani, kurbağalarla yaptığı elektrik deneylerinin sonuçlarını yayımladı.
1795 James Hutton, “Yer Kuramı” adlı kitabında Kitab-ı Mukaddes’te yaradılış konusunda söylenenleri sorguladı. Yerbilimsel değişikliklerin, Kitab-ı Mukaddes’te söylenenlerin tersine, milyonlarca yılda meydana geldiğini ileri sürdü.
1796 Edward Jenner, bir çocuğu çiçek hastalığına karşı aşıladı.
1799 Alessandro Volta, ilk elektrik bataryasını yaptı.
1808 John Dalton’un kitabı “Yeni Kimya Felsefesi Sistemi”, atom kuramı hakkında önemli ve yeni fikirler ortaya attı.
1809 Jean de Lamarck, canlı varlıklardaki değişmeyle ilgili açıklamasını yayımladı. Bu açıklamada, sonradan kazanılmış özelliklerin kalıtsal olarak aktarılabileceğini ileri sürdü.
1820 Hans Oersted, elektrik akımının pusulanın iğnesi üzerinde manyetik etki yarattığını gösterdi.
1824 Justus von Liebig, Almanya’da, Gissen’de kendi araştırma laboratuvarını kurdu.
1831 Charles Lyell, Londra King’s College’da profesörlüğe atandı.
1841 Michael Faraday, hareketli bir mıknatıstan elektrik akımı elde etti.
1843 Ada Lovelace matematik çalışmasını yayımladı.
1858 Alfred Wallace’ın “Doğal Seçilim ” hakkındaki elyazmaları Darwin’in eline ulaştı.
1859 Darwin, evrim kuramlarını içeren, “Türlerin Kökeni”ni yayımladı.
1867 Joseph Lister, antiseptikler kullanılarak mikrop kapmaların azaltılabileceğini gösterdi.
1868 Gregor Mendel, bezelye bitkileriyle yaptığı, modern genetik kuramının temellerini oluşturan araştırmalarını bitirdi.
1869 Dimitriy Mendeleyev, Periyodik Çizelge’yi hazırladı.
1871 Darwin, evrim konusundaki ikinci kitabı “İnsanla Türeyişi’ni” yayımlar.
1872 James Maxwel, Faraday’ın elektrik kuramlarını sayıya dökmek için cebir denklemleri kullandı.
14 Şubat 1876 ABD’li bilim adamı Alexander Graham Bell, telefonu icat etti
1882 Robert Koch, kolera virüsünü buldu.
1882 Sophia Krukovsky, Prix Bordin’i kazandı.
1885 Louis Pasteur, bir dizi aşı yaparak, kuduz bir köpek tarafından ısırılmış bir çocuğun yaşamını kurtardı.
1886 Heinrich Hertz, radyo dalgalarının varlığını gözler önüne seren araştırmalarına başladı.
1895 Wilhelm Röntgen, X-ışınlarını buldu.
1896 Antoine Becquerel, uranyumun radyoaktif olduğunu buldu.
10 Aralık 1896 Dinamiti ve daha güçlü başka patlayıcı maddeleri geliştiren İsveçli bilim adamı Alfred Nobel öldü. Bilim adamının vasiyeti üzerine kurulan vakfın verdiği “Nobel Ödülleri”nin ilki de, 10 Aralık 1901’de verildi. Ödüllerin her yıl fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış dallarında, ‘bir önceki yıl insanlığa en büyük yararı sağlayanlara’ verilmesi öngörüldü. 1901’de, fizik dalındaki ödülü, “x ışınları”nı bulan Wilhelm Roentgen kazandı.
10 Mart 1903 Paris Tıp Akademisi yetkilileri, alkolü insan bedenine büyük zararlar verdiğine ilişkin bir rapor yayımladılar.
3 Kasım 1903 Hollandalı araştırmacı Willem Einthoven, kalp atışlarını gösteren elektrokardiyografi aygıtını geliştirdi.
10 Aralık 1903 Fransız bilim insanları Pierre ve Marie Curie, radyoaktivite alanındaki çalışmalarından ötürü, uranyum üzerine buluşlarıyla tanınan Henri Becquerel ile Nobel Fizik Ödülü’nü paylaştılar.
1905 Albert Einstein, Özel Görelilik kuramı da içinde olmak üzere, üç bilimsel yazı yayımladı.
1910 Thomas Morgan’ın sirkesinekleriyle yaptığı deneyler, Mendel’in kalıtımla ilgili düşüncelerini doğruladı.
1911 Marie Curie, radyoaktiflik konusunda kendi başına yaptığı çalışmalardan dolayı Nobel Ödülü aldı; böylece de bu ödülü iki kez alan ilk kişi oldu.
1911 Ernest Rutherford, atomun merkezinde bir çekirdek olduğunu gösterdi.
1911 Kandilli Rasathanesi Rasathane-i Amire Mehmet Fatih Gökmen tarafından Kandilli Rasathanesi kuruldu.
1913 Niels Bohr, hidrojen atomu için yeni bir model önerdi.
1915 Alfred Wegener, “Kıta Kayması Kuramı”nı yayımladı.
1919 Einstein, “Genel Görelilik” konusundaki yazısını yayımladı.
1927 Georges Lemaître, evrenin sürekli genişlediği düşüncesini ortaya attı.
1928 Bugün penisilin dediğimiz bir oluşumun bakterileri öldürmesi Alexander Fleming’in dikkatini çekti.
15 Eylül 1928 İskoç bakteriyolojist Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok ettiği bilinen bir ‘küf’ buldu. Bu küfe ‘Penicillium Notatum’ adını veren Fleming, Londra’daki St. Mary Hastanesi’nde çalışıyordu.
1929 Hubble, gökadaların birbirlerinden uzaklaştığını gösterdi. Bu da “Büyük Patlama Kuramına” temel oluşturdu.
1930 William Beebe, derin deniz küresini tasarladı.
1948 Hermann Bondi ve Thomas Gold evrenle ilgili “Durağan Durum ” kuramını ortaya attı.
1953 Francis Crick ile James Watson DNA molekülünün yapısını keşfetti.
1963 Yerbilimsel deneyler Wegener’in düşüncelerini doğruladı ve “Levha Tektoniği Kuramı” yerleşti.
1964 Robert Wilson ile Arno Penzias uzayda radyo parazitleri saptadılar. Bunların, Büyük Patlama’nın yankısı olduğu düşünüldü.
3 Haziran 1965 NASA’nın “Gemini 4” projesi kapsamında uzaya gönderilen McDivitt ve White adlı astronotlar, uzayda ilk yürüyüşü gerçekleştirdiler. Ekibin uzay yürüyüşünün görüntü ve fotoğrafları, dünyadaki toplam 1068 gazete, dergi, radyo ve televizyonda yer aldı.
19 Şubat 1977 ODTÜ Akademik Konseyi, kendilerine danışılmadan rektörlüğe getirilen Prof.Hasan Tan için oybirliği ile “güvensizlik” kararı aldı.
28 Şubat 1977 Başbakan Demirel, Malatya’da “İnönü Üniversitesi”nin açılışını yaptı.
11 Kasım 1990 Ord. Prof. Dr. Sadi Irmak İstanbul’da öldü.
11 Aralık 1998 İlk kez bir hayvanın DNA’sı cözüldü. Bilim adamları, insanın genetik yapısıyla büyük benzerlikler taşıyan bir milimetre boyundaki bir kurtçuğun genetik kodunu tam olarak deşifre ettiler.
Kaynak:
belgesi-181