Yapraklar Neden Renk Degistirir veya Dokulur ?
Bir yapragin rengini belirleyen esas faktor, “karotenoid” adi verilen renk pigmentleridir (Havucun turuncu rengini veren b-Karoten gibi). Bircok cesidi olan bu pigmentler, farkli ozel renklere sahiptirler ve yapraklarda her zaman mevcutturlar. Bu pigmentlerin kendilerine has renklerini ozellikle sonbaharda gormemizin nedeni ise, soguk nedeniyle klorofil sentezinin durmasidir. Ancak sogugun farkli derecelerde bitki uzerinde etkili olmasi, bitkinin turu ile de iliskilidir. Ayrica bitki bunyesinde depolanan su miktari da, yapragin renk kalitesi uzerinde etkilidir. Bitkinin depoladigi su, ozellikle kis aylarinda kullanilir. Cogu bitki, depoladigi suyu daha etkin bir bicimde kullanabilmek icin ve fazladan su kaybini da onelemek icin, kis aylarinda yapraklarini doker. Dokulecek olan yapraklarda ayrica, bitkinin cesitli metabolik atiklari da bulunur.
Yapraklarin dokulmesi ve yapraklardaki renk degisiminin bir diger nedeni de yine bitki bunyesinde bulunan etilen gazinin ve “oksin” adi verilen hormonlarinin normal dengelerinde gorulen degisimlerdir. Havalarin sogumasi ile birlikte oksin seviyesinde gorulen dusus ve etilen gazi miktarindaki artis, bitki enzimlerinin selulozu sindirmesine neden olur ve boylece yaprak, govdeden ayrilir. Soguk disinda buna etki eden faktorler ise, gunluk gunes isigi miktari, nem orani, bitki bunyesinde depolanmis olarak bulunan su miktari ve ruzgardir.
Igne yaprakli agaclarin (camgiller) yapraklarini cok az miktarda ve yavas yavas dokmelerinin nedeni ise, yaprak yuzeylerinin genis olmamasi nedeniyle bu faktorlerden daha az etkilenmeleri ve yapraklardan su kaybinin da oldukca dusuk olmasidir.
belgesi-1394
