DEPRESYON NEDİR?
İnsanlar zaman zaman kendilerini üzüntülü ve mutsuz hissederler.
İşinden ayrılmak, sevdiğini kaybetmek veya başarılı olamamak üzüntüye
yol açan yaşam olaylarındandır. Kısaca üzüntü normal yaşamın bir
parçasıdır. Ancak bu üzüntülü durumun uzaması ve nedensiz ortaya
çıkması ruh sağlığı sorunudur ve depresyon olarak tanımlanır. .
Depresyon duygu düşünce ve davranışı etkiler. Tedavi edilmediği
taktirde aylar yıllar bazen de ömür boyu sürebilir.
Depresyon değişik şekillerde ortaya çıkabilir:
a.. Bazısında neden olmaksızın aniden ortaya çıkar
b.. Bazısında stresli bir yaşam olayından sonra başlar
c.. Bazen tek atak olarak yaşam boyu sürebilir
d.. Bazen tekrarlayan ataklar halindedir
e.. Bazen semptomların şiddetli olması ile hastalar iş
yapamaz hale gelebilir
f.. Bazıları ise iş yapabilir ama sürekli mutsuzluk
hissederler
Aşağıdaki belirtilerden bazıları aynı anda sizde
bulunuyorsa depresyon geçiriyor olabilirsiniz:
a.. Kendini üzüntülü, değersiz, umutsuz, çaresiz,
hissetme, içinde boşluk duygusu olması
b.. Karar verme güçlüğü, konsantrasyon zorluğu, bellek
bozukluğu
c.. Daha önce zevk alınan iş ve aktiviteleden zevk
alamama (cinsel isteksizlik dahil)
d.. İşte, okulda, aile ve arkadaş arasında sorunların
ortaya çıkması
e.. Diğer insanlardan uzaklaşma ve yalnız kalma isteği
f.. Enerji azlığı, yorgunluk hissi ve çabuk sinirlenme
g.. Uyku bozukluğu (uykuya dalamama,uykuyu sürdürme
güçlüğü, sabah erken uyanma veya fazla uyuma şeklinde olabilir)
h.. Yeme bozukluğu (iştahta azalma veya artma),
i.. Nedeni belli olmayan baş, boyun, sırt ağrısı gibi
vücudun değişik yerlerinde sürekli ağrılar hissetme
j.. Son zamanlarda fazla alkol almaya başlama veya
yatıştırıcı ilaçları kullanma ihtiyacı hissetme
k.. Kendine zarar verme, intihar planları yapma, intihar
girişiminde bulunma veya kendi cenaze merasimini düşünme
Depresyon tanısı almak için bu belirtilerin hepsinin
birden sizde olması gerekmez. Bu şikayetlerin birkaçı aynı anda sizde
bulunuyorsa doktora başvurmanız gerekir. En sık görülen belirtilerden
biri uyku ve iştah bozukluğudur. Bu belirtilerin çoğu aynı anda
bulunuyorsa ağır depresyondan söz edilir. Depresyon ciddi bir
hastalıktır. Kendi haline bırakıldığında zaman içinde düzelebileceği
gibi genelde uzun süre devam eder veya ağırlaşır. Ağır depresyonda
kişi iş güç yapamaz hale gelebilir ve bu durumda intihar riski
yüksektir.
Uyku bozukluğu bir hastalık değildir başka hastalıklarda
görülebilen bir belirtidir. Nedeninin araştırılması gerekir. Bedensel
hastalıklar (astım, kalp hastalığı v.b.) nedeniyle olabileceği gibi
psikiyatrik hastalıkların (depresyon, mani v.b.) çoğunda görülebilir.
Depresyon hastaları sıklıkla uyku bozukluğundan yakınırlar. Bu nedenle
uykusuzluk şikayetiniz varsa ve bir süredir devam ediyorsa
çevrenizdeki insanların önerdiği ilaçları veya kendi başına eczaneden
alınan uyku ilacını kullanmak yerine bir uzmana başvurarak altta yatan
nedeni araştırmanızda fayda vardır.
ABD’de depresyon hastalarının 2/3’ü çeşitli nedenlerle
tedavi görememektedir.Türkiyede bu konuda yapılmış araştırma yoktur
ancak benim kanıma göre bu oran yurdumuzda çok daha yüksektir.
Psikiyatriste başvurmama nedenlerinden bazıları şunlardır: hastalık
bilinememekte, hastalar çevresi tarafından zayıf oldukları gerekçesi
ile suçlanmakta, hastalık dolayısı ile iş güç yapamaz durumda olan
hastalar yardım isteyecek enerjiyi kendilerinde bulamamakta bazende
yanlış tanı konup tedavi yanlış uygulanmaktadır.
Depresyon hastalarının yardım istemek için genelde yardıma
ihtiyacı vardır. Depresyonun doğası gereği hastalar genelde
kendiliğinden yardım istemezler. Hastalar sıklıkla enerji, ilgi ve
istek azlığından yakınırlar. Bu nedenle depresyonu olan hastaların
aileleri, arkadaşları veya diğer hekimleri tarafından psikiyatriste
yönlendirilmeleri gerekir. İntihar düşüncesi varsa acilen
psikiyatriste başvurmak gerekir. Halk arasında yaygın olan inanışa
göre intihar düşüncesini ifade eden kişiler pek intihar etmezler.
Ancak yapılan araştırmalar bu inanışın doğru olmadığını göstermiştir.
Bu nedenle bir yakınınız intihar düşüncelerini sık ifade ediyorsa bunu
önemseyin ve en yakın zamanda bir uzmana başvurmasına yadımcı olun.
Depresyona yakalanmak sizin tercihiniz değildir ancak tedavi olup
olmamak sizin elinizdedir.
DEPRESYONA YAKALANMA RİSKİNİZ NEDİR?
Yaşam boyu depresyon geçirme riski %15 dolayındadır.
Kadınlarda bu oran %25’e kadar çıkmaktadır. Hemen hemen tüm
toplumlarda depresyon kadınlarda iki kat daha fazladır.Gebelikte,
doğum sonrası dönemde ve menopozda depresyon geçirme riski artar.
Bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak kadınların hormonları
bundan sorumlu olabilir. . Sürekli bedensel hastalığı olanlarda daha
fazla görülür. Örneğin infertilite(kısırlık) tedavisi gören kadınlarda
normal kadınlara göre iki üç kat fazla depresyon görülmektedir.
Hastaların %50’si 20-50 yaş arasındadır. Bununla birlikte
çocuklarda ve yaşlılarda da depresyon görülür. Boşanmış, ayrı yaşayan
veya yalnız yaşayanlarda evlilere göre daha sıktır Sosyal çevre veya
ekonomik seviye ile depresyon geçirme oranı arasında ilişki
yoktur.Kütürel etkenlerle depresyon arasında ilişki yoktur.Yakın
akrabalarda depresyon geçiren birilerinin olması depresyon geçirme
riskini artırır
belgesi-1805
