Yaşlanmış Türkiye denilince akla padişah gelir. Kâh zayıf kâh güçlü, bazen müstebit, bazen de beceriksiz olan Vahdettin siyasî görüşü yetersiz olduğundan tamamıyla bir kadın, Sadrazam Damat Ferit Paşa ile evli olan kız kardeşi Mediha Sultan tarafından idare edilmekteydi. Damat Ferit ise İngiltere’nin adamı, İngiliz mandasının hararetli bir taraflısıydı. Harbiye Nazırı Süleyman Şefik ise çok…
Bununla beraber, ilk anlaşmazlık da ortaya çıktı. Türkler hiç beklemedikleri bu sonucu hızla benimsediler ve buna o kadar alıştılar ki, bundan sonra onu azaltacak her şeye karşı çıktılar. ”Millî Teşkilât” bu hayal kırıklığından doğdu. Biraz sonra da memleketin gençleri ”Müttefikler, silâhları bırakalım diye bizi aldattılar, aslında bizi mahvetmek istiyorlar” demeye başladılar. İngiltere’nin çıkarına uygun…
30 Ekim 1918’de, barışın ilk basamağı olan mütareke, Limni Adası’ndaki Mondros koyunda demirli ”Superb” adındaki İngiliz zırhlısında, Babıâli’nin murahhasları ile Müttefik devletler silâhlı kuvvetlerinin temsilcisi Amiral Calthorpe arasında imzalanmıştı. Bu iş birkaç saat içinde olup bitmişti. Olayı General Franchet d’Esperey’e bildirmek üzere gönderilen haberci ise, bilinmeyen bir sebepten ötürü, İngiliz hatlarında alıkonulmuştu. Bu tatsız olayın…
Önceden iyi bilinen bir ortama, velev ki üzerinden bir felâket kasırgası geçmiş ve bünyesini değiştirmiş olsun, insanın kendini uydurması daha kolaydır. Zira esaslı bazı çizgilerle insanların ve toplumun başlıca karakterleri henüz ayaktadır. Bu, Doğu için daha da doğrudur. Soru sormak, Avrupa’da olduğu gibi, insanı hayal kırıklığına uğratmaz. 1919 Eylül’ünde İstanbul’un dünya ile bağlantısı kesilmiş gibiydi.…
Ortalığa çöken karanlıkla beraber sokaklar da boşalmış, caddelerde İttifak devletlerinden seçilmiş devriyeler dolaşmaya başlamıştı. Devriye birlikleri arasında, sert disiplinli, yüzlerinde hiçbir ifade bulunmayan İngiliz askerleriyle alaycı ve tasasız Fransız askerleri, önlerinde bandoları, başlarındaki tüylü şapkalarıyla bir İtalyan bölüğü göze çarpıyordu. Fakat bir de, ortalıkta dolaşan ve aşağı yukarı hepsi de aynı kurşunî renkte, belli işaretleri…
Köstence’den kalkmış olan Rege Carol yolcu gemisi, acayip bir insan yükü ile yola çıkmıştı: Gemi içinde, deniz ve kara korsanları, Bolşevikler, kaçakçılar, Akdeniz limanlarının maceracı artıkları, ruble kaçıranlar, propagandacılar, ihtilâlci ajanlar ve bu arada dürüstlüğü çok şüphe götüren birtakım tüccar ve iş adamlarından oluşan hatırı sayılır bir kalabalıkla Boğaz’dan içeri giriyordu. İstanbul’daki müttefiklerin kontrol ağından…
O, şimdiden Türk barışının koşullarını ortaya koydu: Türk topraklarının bütünlüğü, bağımsızlık, hilâfetin devamı, Yunanlıların İzmir’den çıkması. Öte yanda, askerî hareket devam ediyordu. Anadolu’da silâh ve cephane oldukça boldu. Kafkas ordusunun, İngilizlerin elkoyduğu silâh ve malzemesi milliyetçiler tarafından kaçırılmıştı. İtalyanlar, Antalya-Konya yoluyla silâh kaçakçılığına başlamışlardı, Almanlar ise çekilirken geride birçok bomba, dinamit depolarıyla oldukça güçlü sahra…